Direksiyon Sınavı Öncesi Yapılacaklar
Sürücü Adayları,gerekli direksiyon eğitimlerini aldıktan sonra sınava direksiyon sınav listesine alınır.
Direksiyon Uygulama Sınavı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nün görevlendirdiği Sınav Görevlileri tarafından yapılır.
Sınav anında araçta,sürücü adayının yanında biri ön yolcu koltuğunda diğeri arka koltukta olmak üzere iki sınav
görevlisi bulunur. Ayrıca sürücü kursundan bir görevli de aracın arka koltuğunda bulunur. Her adayın direksiyon
sınav günü ve saati önceden belli olur. Sürücü Adayı sınav günü ve saatinde sınav yerinde hazır olmalıdır. Sürücü
Kursundan alınan Sınav Giriş Belgesi ve şahsi Kimlik Belgesi ile birlikte sınav başlama saatinde sınav yerinde
hazır olmayan adaylar kesinlikle sınava giremezler.
Araca Binmeden Önce Yapılması Gerekenler
Sınav süresi 35 dakikadır. Sürücü Adayının sınava gireceği aracı tanıması ve Sınav Görevlilerine tanıtması gerekir.
İlk 5 dakika bu tanıtım ve sorulacak soruları yanıtlamayla geçer. Bu bilgileri direksiyon eğitimlerinde alacağınız gibi
yazımızın devamındada bulacaksınız.
İlk olarak Sürücü Adayından araç kaputunu açması istenir ve burada bazı sorular sorulur.
Bilmeniz gerekenler aşağıdaki resimdedir.
Bagaj tanıtımıda bittikten sonra aracın lastik hava basınçları gözle kontrol edilir ve araca binilir. Araca binildiğinde rahat ve sakin olunmalı,heyecan belirtisi göstermemeli ve sınav görevlilerine ne kadar rahat olduğunuz, tavırlarla ve yüz ifadeleriyle gösterilmelidir. Araca biner binmez ilk etapta koltuk ayarı yapmak, emniyet kemerini takmak ve aynaları görüşe göre ayarlamak gerekir. Sınav Görevlileri araç içinde de sorular soracaktır veya sizden araç ile ilgili bilgi vermenizi isteyecektir. (gösterge paneli, ışıklandırma ve kalorifer sistemi vs.) Araç içi ile ilgili bilgiler takip eden sayfadadır.
Manuel Vites Araç Kullanma Talimatı
Sürücü koltuğuna oturulduğunda ilk olarak sürücü koltuğu ayarı yapılmalıdır. Daha sonra emniyet kemeri takılır ve ayna ayarları yapılır.
Koltuk Ayarı: Sol ayakla debriyaj pedaline tam basılabilecek şekilde koltuk mesafesi ayarlanır. Direksiyon uygun pozisyonda(9:15 pozisyonu) tutulabilmesi için koltuğun bel kısmı ayarlanır.Koltuğun başlık kısmı ise başımızın arkasına gelecek şekilde ayarlanır.
Ayna Ayarları:Sol dikiz aynasında sol şerit, sağ dikiz aynasından da sağ şerit görülebilecek şekilde ayarlanır. İç dikiz aynası ise arka camdan bulunduğumuz şeridi görülebilecek şekilde ayarlanır.
Pedallar: Manuel vitesli arabalarda debriyaj, fren ve gaz pedalları bulunur. Sol pedal debriyaj pedalidir ve yalnızca sol ayakla basılır. Orta pedal fren,sağ pedalda gaz pedalidir. Bu pedallere sağ ayakla basılır.
Vites: Araca istenilen gücü ve hızı vermemizi sağlayan, ayrıca ileri ve geri gidişi sağlayan mekanızmadır. Bütün araçlarda kalkış birinci vitesle yapılır. Vites değişilmesi gerektiğinde debriyaja mutlaka tam basılmalıdır.
El Freni:Duran aracı sabitlemek için el freni kullanılır. El frenini indirmek için el frenini tutup yukarı doğru biraz esnettikten sonra düğmesine basıp indirilir. El frenini indirmeden önce ayak servis frenine mutlaka basmalıyız aksi takdirde araç kayarak ilerlemeye başlar. Park ettikten sonra el frenini çekmeyi unutmamalıyız.
Aracı Çalıştırma:Kontak anahtarı yerine takılır.Debriyaj ve fren pedallarına basılarak vites kontrol edilir. Vites boşta değilse boşa alınır ve kontak anahtarı iki kademe çevrilir.Bu sırada gösterge panelinde bazı uyarı ışıkları yanar ve kısa bir süre sonra birkaç uyarı ışığı tekrar söner.Debriyaj ve fren pedallarına basılı halde kontak anahtarı bir kademe daha çevrilir,motor çalışma sesi duyulunca anahtar serbest bırakılır.(araba çalıştırılırken debriyaj ve fren pedallerine tam basmak ve vites boşta iken çalıştırmak gerekir)
Aracı Harekete Geçirme:Araç çalıştırıldıktan sonra vites kalkış vitesi olan 1 e alınır. El freni indirilir. Sola sinyal verilir. Sol dikiz aynasından yol kontrol edilir,müsaitse kalkış işlemine başlanır. Kalkış yapmak için öncelikle sol ayak debriyaj pedalından bir miktar ve yavaşça çekilir.Kavrama noktası bulunduğunda sabit kalınır.(debriyaj yaklaşık yarım kaldırıldırıldığında araçta titreme ve motor sesinde değişme farkedilir.Bu durumda kavrama bulunmuş demektir ve sabit kalmak çok önemlidir.) Sağ ayak frenden kaldırılıp gaza getirilir ve gaza yavaşça basılır. Birkaç metre bu şekilde ilerledikten sonra debriyajdan yavaşça kaldırılarak aynı oranda yavaşça gaza basılır. Araç 2.vitesi isteyene kadar devam edilir.
Vites Değişme: 1.vites kalkış vitesidir. Belirli bir hıza ulaştıktan sonra (hız 20 km ye ulaştığında ve devir 3 bine yaklaştığında) vites yükseltmek gerekir. Debriyaja tam basılır ve aynı anda gaz bırakılır. Vites 2 ye çekilir. tekrar debriyajdan yavaşça çekilerek gaza basılır.
Düşük yakıt tüketimi için araç uygun viteste ve uygun devirde kullanılmalıdır.(1500 ile 2500 devir arası)Yolun ve trafiğin durumuna göre hızlanmak için vites tek tek arttırılır veya yavaşlamak için tek tek azaltılır. Vites değişirken debriyaja tam basmak çok önemlidir.
Şerit Değişme ve SollamaYapma: Seyir halindeyken şerit değişme ve sollama yapma kurallarına uymak gerekir. Bölünmemiş yollarda sağ şeritten gidilir ve sollama yapılacaksa karşıdan gelen araç yoksa sollama yapılmalıdır. Bölünmüş yollarda 2 şeritliyse genel olarak sağ şeritten,3 şeritliyse orta şeritten gidilir. Sollama yapmak için öncelikle dikiz aynalarından yolun durumu kontrol edilir ve sola sinyal verilir.Yol müsait durumdaysa sol şeride girilir, hız artırılır. Geçilen araç sağ dikiz aynasından görüldüğünde sağa sinyal verilir ve tekrar önceki şeride girilir. Böylece sollama tamamlanmış olur.
Aracı Durdurma: İlk olarak sağa sinyal işareti verilir, sağ aynaya bakılarak müsaitse sağ kaldırıma yaklaşılır. Bu sırada gaz pedali yavaşça bırakılır, aynı anda sol ayakla debriyaj pedalına sonuna kadar basılır, ardından sağ ayakla fren pedalına yavaş yavaş basılır ve yavaşça durulur. Araç durunca vites boşa alınmalıdır. Tekrar harekete geçmek için kalkış işlemleri tekrarlanır.
Ani Fren Yapma: Seyir halindeyken ani fren yapmanızı gerektiren durumlar olabilir. Sınav anında Sınav Görevlisi Sürücü Adayından sağ şeritte 30 km hızla giderken aniden durmasını ister. Bu durumda aday debriyaj ve fren pedallarine ani ve sert bir şekilde basarak aracı durdurur. Durduktan sonra vites boşa alınır. Tekrar kalkmak için vites 1 e alınır ve sola sinyal verilerek kalkılır.
Yokuşta Kalkış:Yokuşta,geriye kaydırmadan kalkış yapmak için debriyaj ile fren pedallarına basarak durduktan sonra motor sesine odaklanarak motor sesi değişinceye kadar veya araçta titremeler hissedilinceye kadar debriyaj pedali yavaş yavaş bırakılır. Ses değiştiği an debriyaj kavrama bulunmuş demektir ve debriyaj o konumda tutulur, sağ ayakla fren bırakılır gaz vermeye başlanır,araç gitmeye başladıktan sonra debriyaj pedali yavaşça bırakılmaya devam edilir ve gaz arttırılır. Araç yeterince hızlandıktan sonra vites 2 ye alınarak sürüş işlemine devam edilir.
Dönüşler:Dönüş alanına 30m önceden sinyal verilir, hız azaltılır, vites küçültülür, sağa dar, sola geniş kavisle dönüş yapılır.
Geri Gitme:Vites geri gitme konumuna alınır, sol elle direksiyonun üst orta kısmından tutulur,sağ el ise sağ taraftaki koltuğun başlık kısmına doğru uzatılır. Baş geriye çevrilir ve arka camdan bakılarak öne kalkıştaki gibi sol ayakla debriyaj pedali kavrama noktasına kadar yavaşça gevşetilir,sağ ayakla gaz pedali üzerinde tutulup gerektiğinde hafifçe gaz vererek aracın geri gitmesi sağlarınır. Geri giderken direksiyon hangi yöne çevrilirse araç o yöne doğru gider. Yeteri kadar gidildikten sonra durmak için önce sol ayakla debriyaj pedalına sonuna kadar basılır,sonra sağ ayakla hafifçe fren pedalına basılarak araç durdurulur.Tamamen durmadan baş,ön tarafa çevirmez.(Bu kural otomobiller için geçerli olup diğer araçlarda sağ ve sol aynalardan yararlanarak geri gitme işlemi yapılır. )
Duran İki Araç Arasına Paralel Park Etme(Dubalar Arasına)
Park edilecek araçların arası araç boyunun en az bir buçuk katı olmalıdır. Öncelikle yandaki şekildeki gibi duran araçlara yaklaşık yarım metre mesafe yakınlıkla,düz bir şekilde ilerlenir ve öndeki aracın yanına yanaşılarak durulur. Geri vitese alınır,duran aracın tamponuyla kendi aracımızın arka tekeri aynı hizaya gelene kadar düz bir şekilde geri gidilir. Şekil 1 deki duruma gelince durulur.
Duran aracın arka tamponuyla (sınav esnasında dubanın) aracımızın arka tamponu aynı hizaya geldiğinde tam sağ yapılır ve geri gidir. Aracımız şekildeki pozisyona geldiğinde yani aracımızın ön kısmı ile duran aracın arka kısmı aynı hizaya geldiğinde tekrar durulur.(şekil 2)
Durduktan sonra bukez tam sol yapılır.Yavaşça geri gitmeye devam edilir. Aracımız kaldırıma yaklaşıp düzeldiğinde durulur.(şekil 3)Son olarak 1.vitese alınıp tekerler düzeltilir, öne doğru biraz gidilerek park alanı ortalanır. Not:Direksiyon sınavında dubalar arasına park yapılır.
Dubalar arasına girdikten sonra içeride tek manevra hakkı vardır.Ayrıca dubalara veya kaldırıma çarpmak ve kaldırıma 50cm den uzağa park etmek sınavda başarısız olma sebebidir.
ÖNEMLİ: Park Animasyonunu izlemeyi unutmayın.