Konu Giriş
TRAFİK PSİKOLOJİSİ
Trafik Psikolojisi ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Trafik Psikolojisi Nedir?
Trafikteki insan davranışlarını, bu davranışların trafik kazalarıyla ilişkisini neden-sonuç ilişkisi ile inceleyerek, araştırma verilerini kullanarak trafik kazalarının önlenmesi için, azaltılması için önerilerde bulunan bir uygulamalı psikoloji dalıdır.
Sürücünün yetenekleri, öfke, yaşam tarzı, becerisi, trafik kurallarını ihlal sebepleri, dikkatsiz davranışlar, ışıkta geçme nedenleri, alkollü araç kullanma ve topluma güvenli trafik davranışları kazandırmak amacıyla rehabilitasyonla yaşam tarzlarını değiştirerek trafik risklerine karşı insanları korumak asıl hedefleridir.
Alkol ve Uyuşturucu Maddelerin Sürücülük Üzerindeki Etkileri;
Alkol almış sürücünün sürücülük yeteneğinin alkolün etkisi sonucu olumsuz olarak etkilendiği bilimsel olarak ispat edilmiştir. Küçük dozlarda kullanıldığında, insanlar sabırsız, haddini bilmez olmakta ve reflekslerin yavaşlamasıyla zihinsel faaliyetler bozulmaktadır.
Alkol etkisi ile kişi saldırganlaşmakta, bazen de uyku hali ve uyuşukluk başlayarak kurallara uymamakta ve fren, vites ve direksiyonu zamanında gereğince kullanamaz duruma gelmektedir. Hız tahminleri ve hız karşılaştırmaları azalmakta ve hatta hızın korku veren etkisinden uzak kalarak hızı çekici bulma tutkusu başlamakta, mesafe tahmini sıfıra inmektedir.
Böylece, alkollü araç kullananlar yollarda tehdit unsuru oluşturmaktadırlar. Alkolün sürücüler üzerindeki olumsuz etkileri; alkollü sürücülerin trafik kazaları yapmasına neden olmaktadır.
Sürücü Davranışlarının Psikolojik Açıdan İncelenmesi
Sürücü davranışları, üç grupta toplanmaktadır:
1. İhmaller: Dikkatli, tedbirli hareket etmeme, özen göstermeme, görevi vaktinde ve düzenli yapmama. (örn; ışıkları yakmak isterken silecekleri çalıştırmak).
2. Hatalar: İyi düşünmemekten, deneyimsizlikten, beceriksizlikten kaynaklanan yanlış, (örn; geriye giderken önceden fark edilmeyen bir şeye çarpmak). Trafik ortamında hatalar genellikle yanlış karar alma ve yetersiz gözlemde bulunma sonucu oluşurlar ve bazen güvenlik bakımından tehlikeli olabilirler.
3. İhlaller: Sürücünün araç kullanırken kasten ve bilerek, tehlike içeren ortamlarda güvenlik için gerekli uygulamaları ve davranışları göstermemesi olarak tanımlanabilir (örn; kırmızıda geçmek). Bu davranışlar, çoğunlukla suç teşkil ederler.
Ülkemizde yapılan araştırmalar, hata ve ihmallerden çok ihlallerin neredeyse tek başına kazalara sebep olan en önemli sürücü davranışı olduğunu göstermektedir.
Sürücü Davranışını Etkileyen Faktörler
Sürücü Hataları
Dalgınlıklar ve Unutkanlıklar: Planlanmış sürüş ve eylemlerden istemeden sapmasıdır.
Örneğin; frene basmak isterken gaz pedalına basmak, trafik levhalarını değerlendirememek, park ettiği yeri karıştırmak, vitesleri karıştırıp kontrol etmek, uzun farları açık unutup başka bir sürücünün uyarmasıyla farkına varmak gibi.
Yanlışlıklar: Doğru bir sürüş için planlanan uygulama yolunun yanlış olması.
Örneğin; Park edeceği boşluğu doğru ayarlayamama, geçmeye çalıştığı aracın hızının yanlış tahmin edilmesi, yanlış şeride girme, gibi.
Sürücü Davranışını Etkileyen Faktörler
Sürüş Yeteneğini Etkileyen Fiziksel Şartlar
Yaş: Biyolojik bir faktördür. Daha genç olduğumuz yaşlarda fiziksel yeteneklerimiz fazla olmasına karşın deneyimlerimiz azdır. Yaşlandıkça sabrınız artar. Her yaş grubundaki kişiler bunları göz önünde bulundurarak araç kullanmalıdır.
İşitme: Bir çok sürücü araç sürerken görme yeteneklerinin en önemli duyu olduğunu düşünürler. Fakat bulgular işitmenin de göremediklerimizi fark etmemiz açısından önemli olduğunu belirtmektedir.
Hastalık ve İlaç Kullanımı: Kişi ne zaman hasta olacağını bilemez, ancak belirtiler varsa kullanması gereken ilaçlar sürücülük yeteneğini kısıtlayabilir ve dikkatsizliğe yol açabilir. Bu durumları ayarlayarak sürüş yapmalıyız.
Görüş: Araca binmeden güvenli bir sürüş için en önemli faktörlerden biri görüşümüzdür bu bakımdan aracı çalıştırmadan önce görüşümüzü en ideal şekilde ayarlamalıyız. (farlar, aynalar, camlarımızın temizliği, güneşlikler gibi).
Yorgunluk: Araç kullanmamızı tehlikeli ve riskli hale getiren yorgun olduğunuzu gösteren tipik durumlar aşağıdaki gibidir.
- Göz kapaklarınız isteğiniz dışında kapanır.
- Düşünceleriniz karışır.
- Dikkatiniz kolayca dağılır.
- Esnemeyi engelleyemezsiniz.
- Gözleriniz kapanır ve dalar gidersiniz.
- Geçtiğiniz son birkaç kilometreyi hatırlamazsınız.
- Şeritten sapar, yakın takip yapar ve trafik işaretlerini kaçırırsınız.
Uykunuzun sürüşü tehlikeye düşürecek boyutta olduğunu hissettiğinizde aracınızı hemen uygun bir yere çekin ve dinlenin.
Hız İhlali: Hızın, emniyetli sürüş üzerinde olumsuz etkileri vardır.
Hız Körlüğü: Artan hız sonucunda sürücünün yol ve çevresine yönelik görsel verileri, yani eşya ve olayları, tam olarak algılayamamasıdır. Hız körlüğünün en önemli ve riskli sonucu; sürücünün aracın hızını olduğundan daha az hissetmesidir.
Hız körlüğü etkisindeki bir sürücü, hızını ortalama 20-30 Km/h daha az algılar. Hız körlüğü etkisindeki sürücü, yaya hareketlerinin yoğun olduğu şehir geçişlerinde veya şehir içlerinde, yayalar için çok büyük risk yaratır. Bu nedenle şehir içinde veya transit yolların şehir geçişlerinde, 50 Km/h hızın üzerine çıkılmamalıdır.
Tünel Görüşü: Hızlı araç kullanırken görme alanının daralması sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Aracın hızı ne kadar artarsa, sürücünün bakışları da o oranda uzağa odaklanır. Bu durumda sürücü, yol çevresindeki olayları ve riskleri zamanında algılayarak önlem alamaz. Aşırı hız nedeniyle kaza yapan birçok sürücünün “ Aniden karşıma çıktı! Nasıl oldu? Nereden çıktı anlayamadım? “ dediklerini sıkça duyarsınız. İşte bu ifadedeki “ fark edememenin “ nedeni, “tünel” görüşüdür.
Alkollü Araç Kullanma: Alkol aldıktan sonra muhakeme yeteneği, algılayış giderek bozulurken bunun sonucunda sürücülük becerileri azalmakta, buna karşılık yine bozulan muhakeme yeteneği ve azalan duygusal kontrol nedeniyle kendine güvende yersiz bir artış meydana gelmektedir.
Sürücü Davranışını Etkileyen Faktörler
Sürüş yeteneğini etkileyen zihinsel süreçler
Öfke: Öfke, genellikle arzu ettiğimiz herhangi bir şeyin gerçekleşmemesinden dolayı yaşanan hayal kırıklıkları, engellenme, bireysel değerimize yönelik herhangi bir saldırı gibi durumlarda ortaya çıkan bir duygudur.
Bu duygunun kontrol edilmesinde en önemli kriter oto-kontroldür. Kendi duygularımızın belirlemeye çalışmalıyız ve bu kaynak nedeni ortadan kaldırmak için, adeta bir problem çözer gibi sakin ve sistematik bir yol izlemeliyiz. Öfkenin, tepkisel olarak sergilenmesi kimseye fayda sağlamaz. Biz farklı ortamlarda, problem çözmeye çalışan kişiler olmalıyız.
Stres: Günlük yaşamda karşılaşılan olayların, insan ilişkilerindeki baskının sonucu hissedilen sıkıntı yada zorlanma durumu olarak tarif edebiliriz. Sürüş güvenliğimize ve çevremizdekilere tehlike yaratan başka bir zihinsel süreçte strestir.
Elbette modern hayat ve zorunluluklar stres yaratır, trafik kurallarına uymama sadece streslerini daha da fazla arttıracağının farkındadır.
Güvenli Sürüş Alışkanlıkları
- Araba sürmeye başlamadan önce gideceğiniz yeri (rotanızı) güzergahınızı düşünün ve planlayın.
- Emniyet kemerinizi takın.
- Başka sürücüler ne yaparsa yapsın kendi kontrolünüzü kaybetmeyin.
- Yol ve sürüş şartlarını inceleyin.
- Araç takip mesafesi kuralını kullanın.
- Herhangi bir kaza durumuyla ilgili olarak plan yapın. Tehlikeli durumları tanımaya çalışın, doğru davranışı doğru zamanda gösterin.
Güvenli Sürüş Alışkanlıkları
- Araba sürmeye başlamadan önce gideceğiniz yeri (rotanızı) güzergahınızı düşünün ve planlayın.
- Emniyet kemerinizi takın.
- Başka sürücüler ne yaparsa yapsın kendi kontrolünüzü kaybetmeyin.
- Yol ve sürüş şartlarını inceleyin.
- Araç takip mesafesi kuralını kullanın.
- Herhangi bir kaza durumuyla ilgili olarak plan yapın. Tehlikeli durumları tanımaya çalışın, doğru davranışı doğru zamanda gösterin.
Kazaların En Sık Olduğu Noktalar
Yerleşim yeri giriş ve çıkışları, kontrolsüz kavşaklar, anayol – tali yol birleşimleri, rampalar, (çıkış yönünde, tırmanma şeridi olmaması nedeniyle), akaryakıt istasyonları giriş ve çıkışları ve virajlardır. Bunların birer tehlike faktörü olduğunu bilerek ve bu tehlikeleri öngörerek aracınızı kullanın.
Kaza Önleme Formülü;
Bir kazanın önlenebilmesi için ;
Tehlikeyi önceden fark etmek-ön görmek
Trafik plâtformunda bir çok sayıda tehlike faktörü bulunmaktadır. Trafik işaretleri sürücülere tehlike kaynakları konusunda bilgi verirler. Özellikle, Trafik uyarı işaretleri sürücüyü tehlikeler konusunda uyarmakta ve aslında bu uyarılara göre sürücünün gerekli tedbiri alarak aracını sürmeye devam etmesi gerekmektedir.
Güvenli Sürücülük ve Öfke Kontrolü
Nezaket Eksiliği: Karşılaşmalarda uzun farları kapatmamak. Sol şeritten yavaş sürme, Diğer araçlara yol vermeme vb…
Kuralları İhlal Etmek: Işıklara uymama, aşırı hız, Hatalı çıkış, Sinyal vermede şerit değiştirme vb…
Öfkeli Araç kullanma: Aşağılama küfür etme, kızgın biçimde kornaya basma, Bağırma, Yakın takip, Yol kesme, Yarışma
Destekleyici Sürücülük:
- Sorumlu Sürücülüktür
- Usta Sürücülüktür
- Güvenli Sürücülüktür.
Öfkeli sürücü olmanın tehlikeleri;
- Kazaya sebep olabilir.
- Stresi tetikler.
- Fiziksel hasar ve zarara neden olur (kişilere ve araca)
- Maddi yük getirir
- Kanuni sorumlulukla karşılaşabilir
Konu Giriş
TRAFİK İLE İLGİLİ KURULLAR, KURULUŞLAR VE KOMİSYONLAR
Trafik Kurullar, Kuruluşlar ve Komisyonlar ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Trafik ile ilgili Kurullar, Kuruluşlar ve Komisyonlar
Karayolu Güvenliği Yüksek Kurulu; Kurul yılda iki defa toplanır.
Karayolu Trafik Güvenliği Kurulu; Kurul emniyet genel müdürlüğü trafik hizmetleri başkanın uygun görmesi halinde ayda bir toplanır.
İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü; Trafik kazalarında kaza tespit tutanağı düzenlemek, olay yerinde önlem almak, yoldan yaralananların trafik eğitimini yaptırmak, araçların tescil işlemlerini yaparak belge ve plakalarını vermek, trafik suçu işleyenlere suç ve ceza tutanağı düzenlemek, suç işleyenlerin araç plakalarını trafik zabıtasına bildirmek, trafik kontrol ve denetimlerini yapmak ve trafik akışını sağlamaktır.
Karayolları Genel Müdürlüğü; Karayollarındaki tüm işaretleme standartlarını tespit etmek, kontrol etmek, işaretleme ve düzenlemeleri yapmak. Hız sınırlarını belirlemek, araçların ağırlık kontrollerini yapmak, araçların teknik muayenelerini yapmak yaptırmaktır.
Milli Eğitim Bakanlığı; Motorlu araç sürücülerinin yetiştirilmesi için sürücü kursları açmak, özel sürücü kursu açılmasına izin vermek, bunları her safhada denetlemek
Sürücü adaylarının teorik ve uygulamalı sınavlarını yapmak ve başarılı olanlara sertifika verilmesini sağlamak. Okul öncesi, okul içi ve okul dışı trafik eğitimini düzenleyen trafik genel eğitim planı hazırlamak ve ilgili kuruluşlarla iş birliği yaparak uygulamak.
Sağlık Bakanlığı; Karayollarında meydana gelen trafik kazaları ile ilgili ilk ve acil yardım hizmetlerini planlamak ve uygulamak.
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı; Karayolu taşımasına ilişkin gerekli koordinasyonu sağlamak, tescile bağlı araçların muayenelerini yapmak veya yaptırmak, muayene istasyonlarını denetlemek, araçların ağırlık ve boyut kontrollerini yapmak veya yaptırmak ve denetlemek, aykırı görülen hususlarla ilgili olarak sorumlular hakkında idari para cezasına dair tutanak düzenlemek.
Belediyelerin Trafikle ilgili Görev ve Yetkileri; Kanunla belediyelere verilen görevler il ve ilçe trafik komisyonları ve mahalli trafik birimleri ile işbirliği yapılarak yürütülür.
Belediye’nin Görev ve Yetkileri;
- Yapım ve bakımından sorumlu olduğu yolları trafik düzeni ve güvenliğini sağlayacak durumda bulundurmak,
- Gerekli görülen kavşaklara ve yerlere trafik ışıklı işaretleri, işaret levhaları koymak ve yer işaretlemeleri yapmak,
- Karayolu yapısında ve üzerinde yapılacak çalışmalarda gerekli tedbirleri almak, aldırmak ve denetlemek,
- Karayolunda trafik için tehlike teşkil eden engelleri gece veya gündüze göre kolayca görülebilecek şekilde işaretlemek veya ortadan kaldırmak,
- Yol yapısı veya işaretleme yetersizliği yüzünden trafik kazalarının vuku bulduğu yerlerde, yetkililerce teklif edilen tedbirleri almak,
- Çocuklar için trafik eğitim tesisleri yapmak veya yapılmasını sağlamak,
- Bu Kanun ve bu Kanuna göre çıkarılan yönetmeliklerle verilen diğer görevleri yapmak.
İl ve İlçe Trafik Komisyonları Görev ve Yetkileri;
- İl sınırları içinde mahalli ihtiyaç ve şartlara göre trafik düzeni ve güvenliğini sağlamak amacıyla gerekli tedbirleri almak,
- Trafiğin düzenli bir şekilde akımını sağlamak bakımından alt yapı hizmetleri ile ilgili tedbirleri almak, trafikle ilgili sorunları çözümlemek, bütün ülkeyi ilgilendiren Trafik Güvenliği Yüksek Kurulunun müdahalesini gerektiren hususları İçişleri Bakanlığına iletmek.
- Karayolu taşımacılığına ait mevzuat hükümleri saklı kalmak üzere, trafik düzeni ve güvenliği yönünden belediye sınırları içinde ticari amaçla çalıştırılacak yolcu ve yük taşıtları ile motorsuz taşıtların çalışma şekil ve şartları, çalıştırılabileceği yerler ile güzergahlarını tespit etmek ve sayılarını belirlemek,
- Gerçek ve tüzelkişiler ile resmi ve özel kurum ve kuruluşlara ait otopark olmaya müsait boş alan, arazi ve arsaları geçici otopark yeri olarak ilan etmek ve bunların sahiplerine veya üçüncü kişilere işletilmesi için izin vermek,
- Bu Kanunla ve diğer mevzuatla verilen görevleri yapmak
TRAFİK, KARAYOLU VE ARAÇLARLA İLGİLİ TANIMLAR
Trafik, Karayolu ve Araçlarla İlgili Tanımlar ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Tanımlar
Trafik: Yayaların, hayvanların ve araçların karayolları üzerindeki hal ve hareketleridir.
Karayolu: Trafik için, kamunun yararlanmasına açık olan arazi, şeridi, köprüler ve alanlardır.
Karayolu yapısı: Karayolunun kendisi ile karayolunun üstünde, yanında, altında veya yukarısın daki; ada, ayırıcı, otokorkuluk, istinat duvarı, köprü, tünel, menfez ve benzeri yapılardır.
Platform: Karayolunun, taşıt yolu (kaplama) ile yaya yolu kaldırım veya banketinden oluşan kısmıdır.
Mülk: Devlete, kamuya, gerçek ya da tüzelkişilere ait olan taşınmaz mallardır.
İki yönlü karayolu: Taşıt yolunun her iki yöndeki taşıt trafiği için kullanıldığı karayoludur.
Tek yönlü karayolu: Taşıt yolunun yalnız bir yöndeki taşıt trafiği için kullanıldığı karayoludur.
Bölünmüş karayolu: Bir yöndeki trafiğe ait taşıt yolunun bir ayırıcı ile belirli Şekilde diğer taşıt yolundan Ayrılması ile meydana gelen karayoludur.
Erişme kontrollü Karayolu (otoyol – ekspresyol): Özellikle transit trafiğe Tahsis edilen, belirli yerler ve şartlar dışında giriş ve çıkışın yasaklandığı, yaya, hayvan ve motorsuz araçların giremediği, ancak, izin verilen motorlu araçların yararlandığı ve trafiğin özel kontrola tabi tutulduğu karayoludur.
Geçiş yolu: Araçların bir mülke girip çıkması için yapılmış olan yolun, karayolu üzerinde bulunan kısmıdır.
Tanımlar
Bağlantı yolu: Bir kavşak yakınında karayolu taşıt yollarının birbirine bağlanmasını sağlayan, kavşak alanı dışında kalan ve bir yönlü trafiğe ayrılmış olan karayolu kısmıdır.
Anayol: Ana trafiğe açık olan ve bunu kesen karayolundaki trafiğin, bu yolu geçerken veya bu yola girerken, ilk geçiş hakkını vermesi gerektiği işaretlerle belirlenmiş karayoludur.
Tali yol: Genel olarak üzerindeki trafik yoğunluğu bakımından, bağlandığı yoldan daha az önemde olan yoldur.
Taşıt yolu (Kaplama): Karayolunun genel olarak taşıt trafiğince kullanılan kısmıdır.
Yaya yolu (Yaya kaldırımı): Karayolunun, taşıt yolu kenarı ile gerçek veya tüzel kişilere ait mülkler arasında kalan ve yalnız yayaların kullanımına ayrılmış olan kısmıdır.
Bisiklet yolu: Karayolunun, sadece bisikletlilerin kullanmalarına ayrılan kısmıdır.
Yaya geçidi: Taşıt yolunda, yayaların güvenli geçebilmelerini sağlamak üzere, trafik işaretleri ile belirlenmiş alandır.
Kavşak: İki veya daha fazla karayolunun kesişmesi veya birleşmesi ile oluşan ortak alandır.
Banket: Yaya yolu ayrılmamış karayolunda, taşıt yolu kenarı ile şev başı veya hendek iç üst kenarı arasında kalan ve olağan olarak yayaların ve hayvanların kullanacağı, zorunlu hallerde de araçların faydalanabileceği kısımdır.
Şerit: Taşıtların bir dizi halinde güvenle seyredebilmeleri için taşıt yolunun ayrılmış bir bölümüdür.
Alt geçit: Karayolunun diğer bir karayolu veya demiryolunu alttan geçmesini sağlayan yapıdır.
Üst geçit: Karayolunun, diğer bir karayolu veya demiryolunu üstten geçmesini sağlayan yapıdır.
Demiryolu geçidi (Hemzemin geçit): Karayolu ile demiryolunun aynı seviyede kesiştiği bariyerli veya bariyersiz geçitlerdir.
Okul geçidi: Genel olarak okul öncesi, ilköğretim ve orta dereceli okulların çevresinde özellikle öğrencilerin geçmesi için taşıt yolunda ayrılmış ve bir trafik işareti ile belirlenmiş alandır.
Ada: Yayaların geçme ve durmalarına, taşıtlardan inip binmelerine yarayan, trafik akımını düzenleme ve trafik güvenliğini sağlama amacı ile yapılmış olan, araçların bulunamayacağı, koruyucu tertibatla belirlenmiş bölüm ve alanlardır.
Ayırıcı: Taşıt yollarını veya yol bölümlerini birbirinden ayıran bir taraftaki taşıtların diğer tarafa geçmesini engelleyen veya zorlaştıran karayolu yapısı, trafik tertibatı veya gereçtir.
Park yeri: Araçların park etmesi için kullanılan açık veya kapalı alandır.
Otomobil: Yapısı itibarıyla, sürücüsü dahil en fazla dokuz oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu taşıttır.
Minibüs: Sürücüsü dahil oturma yeri on yediyi aşmayan otobüslere minibüs denir.
Otobüs: Yolcu taşımacılığında kullanılan, sürücüsü dahil dokuzdan fazla oturma yeri olan motorlu taşıttır. Troleybüsler de bu sınıfa dahildir. Sürücüsü dahil oturma yeri on yediyi aşmayan otobüslere minibüs denir.
Okul taşıtı: Genel olarak okul öncesi, ilköğretim ve orta dereceli okulların öğrencileri ile sadece Gözetici ve hizmetlilerin taşınmalarında kullanılan taşıttır.
Kamu hizmeti taşıtı: Kamu hizmeti için yük veya yolcu taşıması yapan bütün taşıtlardır.
Kamyonet: Azami yüklü ağırlığı 3.500 kilogramı geçmeyen ve yük taşımak için imal edilmiş motorlu taşıttır. Sürücü ve yanındaki oturma yerleri dışında başka oturma yeri de bulunabilen, sürücü bölümü gövde ile birleşik kamyonetlere panelvan denir.
Kamyon: İzin verilebilen azami yüklü ağırlığı 3 500 Kg’dan fazla olan ve yük Taşımak için imal edilmiş motorlu taşıttır.
Çekici: Römork ve yarı römorkları çekmek için imal edilmiş olan ve yük taşımayan motorlu taşıttır.
Arazi taşıtı: Karayollarında yolcu veya yük taşıyabilecek şekilde imal edilmiş olmakla beraber bütün tekerlekleri motordan güç alan veya alabilen motorlu taşılardır.
Özel amaçlı taşıt: Özel amaçla insan veya eşya taşımak için imal edilmiş olan ve itfaiye, cankurtaran (SC), naklen yayın ve kayıt (radyo, sinema, televizyon), kütüphane, motorlu karavan (SA), zırhlı araç (SB), araştırma, cenaze araçları (SD) ile bozuk veya hasara uğramış taşıt ve araçları çekmek, taşımak veya kaldırmak gibi özel işlerde kullanılan motorlu araçtır
Personel servis aracı: Herhangi bir kamu kurum ve kuruluşu veya özel veya tüzel kişilerin personelini bir akit karşılığı taşıyan şahıs veya şirketlere ait minibüs ve otobüs türündeki ticari araçlardır. Kamu kurum ve kuruluşları ile özel ve tüzel kişilere ait araçların kendi personelini veya yolcusunu taşıma işi bu tanımın kapsamına girmez.
Umum servis aracı: Okul taşıtları ile personel servis araçlarının birlikte değerlendirilmesidir.
Kamp taşıtı: Yük taşımasında kullanılmayan; iç dizaynı tatil yapmaya uygun teçhizatlarla donatılmış, hizmet edebileceği kadar yolcu taşıyabilen motorlu taşıttır.
Römork: Motorlu araçla çekilen insan veya yük taşımak için imal edilmiş motorsuz taşıttır.
Yarı römork: Bir kısmı motorlu taşıt veya araç üzerine oturan, taşıdığı yükün ve kendi ağırlığının bir kısmı motorlu araç tarafından taşınan römorkdur.
Hafif römork: Azami yüklü ağırlığı 750 Kg’ı geçmeyen römork veya yarı römorkdur.
Motosiklet: Azami tasarım hızı 45 km/saatten veya silindir kapasitesi 50 Cm3 fazla olan sepetli veya sepetsiz iki veya üç tekerlekli motorlu taşıtlar ve net motor gücü 15 kilovatı, net ağırlığı 400 kilogramı, yük taşımacılığında kullanılanlar için ise net ağırlığı 550 kilogramı aşmayan dört tekerlekli motorlu taşıtlardır. Elektrik ile çalışanların net ağırlıklarının hesaplanmasında batarya ağırlıkları dikkate alınmaz. Bunlardan karoseri yük taşıyabilecek şekilde sandıklı veya özel biçimde yapılmış olan ve yolcu taşımalarında kullanılmayan üç tekerlekli motosikletlere yük motosikleti (triportör) denir.
Bisiklet: Üzerinde bulunan insanın adale gücü ile pedal veya el ile tekerleği döndürülmek suretiyle hareket eden motorsuz taşıtlardır. Azami sürekli anma gücü 0,25 KVV’ı geçmeyen, hızlandıkça gücü düşen ve hızı en fazla 25 km/saate ulaştıktan sonra veya pedal çevrilmeye ara verildikten hemen sonra gücü tamamen kesilen elektrikli bisikletler de bu sınıfa girer
Motorlu bisiklet: Azami hızı saatte 45 kilometreyi, içten yanmalı motorlu ise silindir hacmi 50 santimetreküpü, elektrik motorlu ise azami sürekli nominal güç çıkışı 4 kilovatı geçmeyen iki veya üç tekerlekli taşıtlar ile aynı özelliklere sahip net ağırlığı 350 kilogramı aşmayan dört tekerlekli motorlu taşıtlardır. Elektrik ile çalışanların net ağırlıklarının hesaplanmasında batarya ağırlıkları dikkate alınmaz.
Lastik tekerlekli traktör: Belirli şartlarda römork ve yarı römork çekebilen ancak ticari amaçla taşımada kullanılmayan tarım araçlarıdır.
İş makineleri: Yol inşaat makineleri ile benzeri tarım, sanayi, bayındırlık, milli savunma ile çeşitli kuruluşların iş ve hizmetlerinde kullanılan; iş amacına göre üzerine çeşitli ekipmanlar monte edilmiş; karayolunda insan, hayvan, yük taşımasında kullanılamayan motorlu araçlardır.
Tramvay: Genelilkle yerleşim birimleri içinde insan taşımasında kullanılan, karayolunda tekerlekleri raylar üzerinde hareket eden ve hareket gücünü dışarıdan sağlayan taşıttır.
Taşıt katarı: Karayolunda bir birim olarak seyretmek üzere birbirine bağlanmış taşıtlardır.
Araç: Karayolunda kullanılabilen motorlu, motorsuz ve özel amaçlı taşıtlar ile iş makineleri ve lastik tekerlekli traktörlerin genel adıdır.
Taşıt: Karayolunda insan, hayvan ve yük taşımaya yarayan araçlardır. Bunlardan makine gücü ile yürütülenlere “motorlu taşıt” insan ve hayvan gücü ile yürütülenlere “motorsuz taşıt” denir.
Sürücü: Karayolunda, motorlu veya motorsuz bir aracı veya taşıtı sevk ve idare eden kişidir.
Şoför: Karayolunda, ticari olarak tescil edilmiş bir motorlu taşıtı süren kişidir.
Araç sahibi: Araç için adına yetkili idarece tescil belgesi verilmiş veya sahiplik veya satış belgesi düzenlenmiş kişidir.
İşleten: Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir.
Ancak ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerin de fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır.
Yolcu: Aracı kullanan sürücü ile hizmetliler dışında araçta bulunan kişilerdir.
Hizmetli: Araçlarda, sürücü hariç, araç veya taşıma hizmetlerinde süreli veya süresiz çalışan kişiler ile iş makinelerinde sürücüden gayri kişilerdir.
Durak: Kamu hizmeti yapan yolcu taşıtlarının yolcu veya hizmetlileri bindirmek, indirmek için durakladıkları işaretlerle belirlenmiş yerdir.
Garaj: Araçların, genellikle uzun süre durmaları için kullanılan bakım veya servisinin de yapılabileceği kapalı veya açık olan yerlerdir.
Terminal: İnsan veya eşya taşımalarında, araçların indirme, bindirme, yükleme, boşaltma, aktarma yaptıkları ve ayrıca bilet satışı ile bekleme, haberleşme, şehir ulaşımı ve benzeri hizmetlerin de sağlandığı yerdir.
Servis istasyonu: Araçların bakım, onarım ve servislerinin yapıldığı açık veya kapalı yerdir.
Akaryakıt istasyonu: Araçların esas itibariyle akaryakıt, yağ ve basınçlı hava gibi ihtiyaçlarının sağlandığı yerdir. Muayene istasyonu: Araçların niteliklerini tespit ve kontrol edebilecek cihaz ve personeli bulunan ve teknik kontrolü yapılan yerdir.
Trafik kazası: Karayolu üzerinde hareket halinde olan bir veya birden fazla aracın karıştığı ölüm, yaralanma ve zararla sonuçlanmış olan olaydır.
Durma: Her türlü trafik zorunlulukları nedeni ile aracın durdurulmasıdır.
Duraklama: Trafik zorunlulukları dışında araçların, insan indirmek ve bindirmek, eşya yüklemek, boşaltmak veya beklemek amacı ile kısa bir süre için durdurulmasıdır.
Park etme: Araçların, durma ve duraklaması gereken haller dışında bırakılmasıdır.
Geçiş hakkı: Yayaların ve araç kullananların diğer yaya ve araç kullananlara göre, yolu kullanmak sırasındaki öncelik hakkıdır.
Geçiş üstünlüğü: Görev sırasında, belirli araç sürücülerinin can ve mal güvenliğini tehlikeye sokmamak şartı ile trafik kısıtlama veya yasaklarına bağlı olmamalarıdır.
Taşımasının (Kapasite): Bir aracın güvenle taşıyabileceği en çok yük ağırlığı veya yolcu sayısıdır.
Gabari: Araçların, yüklü veya yüksüz olarak karayolunda güvenli seyirlerini temin amacı ile uzunluk, genişlik ve yüksekliklerini belirleyen ölçülerdir.
Azami ağırlık: Taşıtın güvenle taşıyabileceği azami yükle birlikte ağırlığıdır.
Yüksüz ağırlık: Üzerinde insan veya eşya (yük) bulunmayan ve akaryakıt deposu dolu olan bir aracın taşınması zorunlu alet, edevat ve donatımı ile birlikte toplam ağırlığıdır.
Yüklü ağırlık: Bir taşıtın yüksüz ağırlığı ile taşımakta olduğu sürücü, hizmetli, yolcu ve eşyanın toplam ağırlığıdır.
Dingil ağırlığı: Araçlarda aynı dingile bağlı tekerleklerden karayolu yapısına aktarılan ağırlıktır.
Azami dingil ağırlığı: Araçların karayolu yapılarından güvenle ve yapıya zarar vermeden geçebilmeleri için saptanan dingil ağırlığıdır.
Azami toplam ağırlık: Araçların karayolu yapılarından güvenle ve yapıya zarar vermeden geçebilmeleri için saptanan toplam ağırlıktır.
Trafik İşaretleri: Trafiği düzenleme amacı ile kullanılan işaret levhaları, ışıklı ve sesli işaretler, yer işaretlemeleri ile trafik zabıtası veya diğer yetkililerin trafiği yönetmek için yaptıkları hareketlerdir.
İşaret levhası: Sabit veya taşınabilir bir mesnet üzerine yerleştirilmiş ve üzerindeki sembol, renk ve yazı ile özel bir talimatın aktarılmasını sağlayan trafik tertibatıdır.
Işıklı ve sesli işaretler: Trafiği düzenlemede kullanılan ışıklı ve sesli, sabit veya taşınabilir, elle kumanda edilebilen veya otomatik çalışan, üzerinde çeşitli renk, şekil, sembol, yazı bulunan ve belirli yanma süresi olan, ışık veya sesle özel bir talimatın aktarılmasını sağlayan trafik tertibatıdır.
İşaretleme: Taşıt yolu ile bordür, ada, ayırıcı, otokorkuluk gibi karayolu elemanları üzerindeki çeşitli renkte çizgi, şekil, sembol, yazı ve yansıtıcı ve benzerleri ile özel bir talimatın aktarılmasını sağlayan tertibattır.
Trafikten men: Trafik zabıtasınca, bu Kanunda belirtilen hallerde araçla ilgili belgelerin alınması ve aracın belirli bir yere çekilerek trafikten alıkonulmasıdır.
KARAYOLU YAPISININ VE TRAFİK İŞARETLERİNİN KORUNMASI
Karayolu Yapısı ve Trafik İşaretlerinin Korunması ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Karayolu Yapısı ve Trafik İşaretleri
A) Karayolu yapısı üzerine;
- Trafiği güçleştirecek, tehlikeye sokacak veya engel yaratacak,
- Trafik işaretlerinin görülmesini engelleyecek veya güçleştirecek şekilde bir şey atmak, dökmek, bırakmak ve benzeri hareketlerde bulunmak,
B) Karayolu yapısını, trafik işaretlerini ve karayoluna ait diğer yapı ve güvenlik tesislerini;
- Üzerine yazı yazarak, çizerek, kırarak, delerek, sökerek veya başka şekillerde bozmak,
- Yerlerini değiştirmek veya ortadan kaldırmak, yasaktır. Yaratılan tehlike ve engeller trafik zabıtasınca. bulunmadığı yerlerde genel zabıtaca kaldırılır, bozukluk ve eksiklikler yolun yapım ve bakımından sorumlu kuruluşça derhal giderilir. Zarar karşılıklar ve masraflar sorumlulara ödetilir.
Karayolu sınırı dışındaki yerlerde veya karayolu sınırı içinde, karayolu üzerinde veya kenarında;
A) Trafik işaretlerinin;
- Görülmelerini engelleyecek,
- Anlamlarını değiştirecek veya güçleştirecek, tereddüt doğuracak ve yanıltacak,
B) Trafik için tehlike ve engel yaratacak şekilde levhalar, ışıklar ve işaretlemeler ile ağaç, direk, yangın musluğu, çeşme, parmaklık gibi yapı elemanları ve benzerlerini dikmek, koymak ve bulundurmak yasaktır.
TRAFİK İŞARETLERİ
Trafik İşaretleri ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Trafik İşaretleri
- Trafik görevlisinin işaretleri
- Işıklı trafik işaretleri
- Trafik işaret levhaları
- Yol çizgileri
- Diğer işaretleme elemanları
Trafik işaretlerinin bu sıralaması aynı zamanda bunlara uymadaki öncelik sıralamasıdır.
Sesli veya yazılı ışıklar; araç trafiğine göre yayaların hareketlerini düzenleyen ışıklar olup yayalara hitap eder.
Trafik işaretlerinin standart, anlam, nitelik ve nicelikleri ile diğer esasları İçişleri Bakanlığı’nın görüşü alınarak Bayındırlık Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle gösterilir.
Trafik Görevlisinin İşaretleri
Trafik görevlisinin her iki kolunu veya sağ veya sol kollarından birini yere paralel olarak yana açtığı durumda; kollar doğrultusundaki araçlara geç, ön ve arka doğrultusundaki araçlara dur demektir.
Trafik görevlisinin sağ veya sol kolundan birini havaya kaldırması durumunda, bütün yönlerdeki araçlara dur demektir.
Trafiği hızlandırma işareti; Trafik polisi, hızlandırmak istediği yöne sol yada sağ yanı dönük olarak, o yönde bulunan kolunu yere paralel olacak şekilde ve dirsekten kırmak suretiyle eline kadar olan kısmı yukarıya kaldırıp, tekrar yere paralel hale getirir.Trafiği yavaşlatma işareti; Trafik polisi, yavaşlatmak istediği yöne cephesi dönük durur ve sağ yada sol kolunu (trafiğin akış yönüne göre omuzdan, yere paralel oluncaya kadar kaldırıp 45 derece ile 90 derece arasında seri olarak yavaş yavaş sallar.
Görevli kişinin trafiği yönetme hareketlerine yardımcı olmak üzere; kısa sesli tek veya fasılalı düdük çalması uyarma, uzun sesli tek veya fasılalı düdük çalması DUR emridir.
Trafik Görevlisinin Diğer İşaretleri
Görevlinin duruş pozisyonuna göre yol kolların gösterdiği yönde trafik açık, ön ve arka cephesindeki yollar trafiğe kapalıdır.
Trafik görevlisinin sağ veya sol kolundan birini havaya kaldırması durumunda, bütün yönlerdeki araçlara dur demektir.
Araç sürücülerinin araçlarını sağa veya sola yanaştırarak durdurulması işaretidir.
Görevli, işareti seri yapması o yönde akan trafiğin hızlandırılması talimatını vermektedir.
Görevlinin bu işareti seri yapması o yönde akan trafiğin yavaşlaması talimatı anlamına gelir.
Görevli kişinin trafiği yönetme hareketlerine yardımcı olmak üzere; kısa sesli tek veya fasılalı düdük çalması uyarma, uzun sesli tek veya fasılalı düdük çalması DUR emridir.
Gece dönüş işareti; işaret çubuğunun ışıklandırılmış ucu, dönüş yapılması istenilen araca yöneltilerek, dönüş yönüne doğru işaret edilir.
Gece geç işareti; işaret çubuğunun ışıklandırılmış ucu, baş hizasından doğru geçecek biçimde yay çizilir.
Gece dur işareti; işaret çubuğu bir yay şeklinde omuzun sağından soluna 45 derecelik açı ile hareket ettilir.
Trafik Görevlisi Genel İşaretler
IŞIKLI TRAFİK İŞARETLERİ
Işıklı Trafik İşaretleri ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Işıklı Trafik İşaretleri
Kırmızı Işık: Aksini gösteren bir işaret yoksa hiçbir yöne hareket edilmez.
Kırmızı – Sarı Işık (kırmızı ışıkla birlikte yanan sarı ışık): Yol trafiğe açılmak üzeredir,harekete hazırlanılır.
Yeşil Işık: Yol trafiğe açıktır, aksine bir işaret yoksa durmadan geçilir.
Sarı ışık: Yol trafiğe kapanmak üzeredir, emniyetle duramayacak kadar yaklaşmış olan araçlar geçebilir, diğer araçlar durmak zorundadır.
Fasılalı Yanıp Sönen Sarı Işık: Uyarı anlamındadır. Bu yerin yavaş ve dikkatli’ geçilmesini bildirir.
Fasılalı Yanıp Sönen Kırmızı Işık: Mutlak duruş yapılmasını ve gidilecek. Yolun açık ve müsait olduğu görüldükten sonra yeniden hareket edilmesini bildirir.
Işıklı Oklar: Dönüşleri düzenler. Ok yönünde dönüş yapacak olan sürücülerin ışıklı okun yeşil yanmasını beklemelerini bildirir.
Yaya figürlü kırmızı ışıkta yayalara kapalı olduğunu, Yeşil figürlü ışıkta da yaya geçidinin yayalara açık olduğunu gösterir. Sesli ve yazılı uyarı sisteminde, araç trafiğine göre Yayaların Hareketlerini düzenleyen sistemdir.
YOL ÇİZGİLERİ
Yol Çizgileri ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Yol Çizgileri
Kesik Kesik Yol Çizgisi: Kurallara uymak şartıyla Öndeki araç geçilebilir, Şerit Değiştirilebilir.
Devamlı Yol Çizgisi: Bu çizgi boyunca hiçbir sebeple öndeki araç geçilemez, Şerit değiştirilemez.
Kesik Devamlı Yol Çizgisi: Sadece bir yönde geçme yasağı getirmiştir. Bu çizgi boyunca araca yakın olan çizginin anlamına göre hareket edilir.
Park Yeri Çizgileri: Araçların duracakları yerleri belirlemek amacıyla park yerlerine çizilen çizgilerdir.
Yaya Geçidi Çizgileri: Yayaların karşıdan karşıya güvenle geçmelerini sağlamak amacıyla taşıt yolu üzerine çizilen çizgilerdir.
Yön Okları: Özellikle kavşak yaklaşımlarında gidilecek veya dönülecek yöne göre zamanında uygun şeride girilmesini gösteren Çizgilerdir.
Azami Hız Sınırı: Taşıt yolu üzerine yazılan sayılar bu yol kesimindeki azami hızı gösterir.
Park Yasağı Çizgileri: Park etmenin yasaklandığı kesimlerde bordür taşlarına veya kaplama üzerine çizilen çizgilerdir.
Yan Yana iki Devamlı Yol Çizgisi: Bu çizgi taşıt yolunu bölünmüş yol durumuna getirmiştir, ayrıca refüj- anlamındadır. Hiçbir sebeple çizgilerin soluna geçilmez.
TRAFİK İŞARET LEVHALARI
Trafik İşaret Levhaları ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Trafik İşaret Levhaları
Trafik işaret levhaları, genel nitelikleri aşağıda belirtilen beş gruba ayrılmıştır.
- Tehlike Uyarı İşaretleri (T Grubu): Karayolu ve yakın çevresindeki tehlikeler hakkında, yoldan yararlananlara “uyarı” görevi yapar.
- Trafik Tanzim İşaretleri (TT Grubu): Karayolundan yararlananlara, trafik düzen ve güvenliğini sağlamak yönünden, uymaları gerekli olan, yasaklama, kısıtlama ve mecburiyetleri bildirilen levhalardır.
- Bilgi İşaretleri (B Grubu): Yoldan yararlananlara, yol ve yakın çevresi, yol kenarında bulunan yerleşim yerleri ile çeşitli hizmet birimleri hakkında bilgi verir.
- Duraklama ve Parketme İşaretleri (P Grubu): Araçların duraklama ve park etmeleri hallerinde, trafiğin akışı ve güvenliği bakımından yapılması gerekli görülen düzenlemeleri belirleyen işaretlerdir.
Tehlike Uyan İşaretleri (T Grubu)
Sağa Tehlikeli Viraj: Sağa tehlikeli, dönemeçli kesime yaklaşılmakta olduğunu bildirir. Hız azaltılır, duraklama ve park yapılamayacağını, öndeki aracı geçmenin tehlikeli olacağını hatırlatır.
Sola Tehlikeli Viraj: Sola tehlikeli, dönemeçli kesime yaklaşılmakta olduğunu bildirir. Hız azaltılır, duraklama ve park yapılamayacağını, öndeki aracı geçmenin tehlikeli olacağını hatırlatır.
Sağa Tehlikeli Devamlı Virajlar: İlki sağa olan ve birbirine 100m. Den daha yakın dönemeçlerin bulunduğu bir kesime yaklaşılmakta olduğunu bildirir. Hız azaltılır, diğer işaretlerle bildirilen yasaklama ve kısıtlamalara uyulur.
Sola Tehlikeli Devamlı Virajlar: İlki sola olan ve birbirine 100m. Den daha yakın dönemeçlerin bulunduğu bir kesime yaklaşılmakta olduğunu bildirir. Hız azaltılır, diğer işaretlerle bildirilen yasaklama ve kısıtlamalara uyulur.
Tehlikeli Eğim(iniş): İniş eğimli yola yaklaşıldığını bildirir. Hız azaltılır uygun vitese (çıkışta kullanılan) takılır. Diğer işaretlerle bildirilen hususlara uyulur.
Tehlikeli Eğim(çıkış): Çıkış eğimli yola yaklaşıldığını bildirir. Aracın rahat çıkabileceği uygun vitese takılır. Diğer işaretlerle bildirilen hususlara uyulur.
İki Taraftan Daralan Kaplama: Daimi veya geçici nedenlerle ileride yolun her iki tarafından daralma olduğunu bildirir. Hız azaltılır.diğer işaretlerle bildirilen hususlara uyulur.
Sağdan Daralan Kaplama: Taşıt yolunun ileride sağdan daralmış olduğunu bildirir. Hız azaltılır, diğer bildirilen işaretlerdeki hususlara uyulur.
Soldan Daralan Kaplama: Taşıt yolunun ileride soldan daralmış olduğunu bildirir. Hız azaltılır, diğer bildirilen işaretlerdeki hususlara uyulur.
Açılan Köprü: İleride bulunan köprünün zaman zaman açılabileceğini bildirir.
Kasisli Yol: Yolda kasis, tümsek, çukur gibi satıh bozukluklarının olduğunu bildirir. Hız azaltılarak bozuk kesim geçilir.
Tehlike Uyan İşaretleri (T Grubu)
Deniz veya Nehir Kıyısında Biten Yol: Karayolunun ileride biteceğini bildirir. Hız azaltılarak durulur ve yol durumuna göre başka yola geçilir.
Kaygan Yol: Çeşitli nedenlerle yolun kaygan hale gelmiş olduğunu bildirir. Hız azaltılarak etkili frenleme yapılmaz, sert direksiyon manevrası yapılmaz.
Kasisli Köprü Yaklaşımı: İleride bulunan köprüde çukur, kasis, tümsek olduğunu bildirir. Hız azaltılarak bozuk kesim geçilir.
Gevşek Malzemeli Zemin: İleride yol yüzeyinde gevşek malzeme olduğunu, trafiğin etkisiyle malzemenin fırlayabileceğim bildirir. Hız azaltılır, öndeki araçla aradaki mesafe arttırılır.
Gevşek Şev: Yarma şevden karayoluna malzeme düşmüş veya akmış olabileceğini bildirir. Hız azaltılır, dikkatli geçilir.
Yaya Geçidi: Yaya geçidine yaklaşılmakta olduğunu bildirir. Hız azaltılır, geçitten geçen veya geçmek üzere bulunan yayalar varsa ilk geçiş hakkını vermek için durulur.
Okul Geçidi: Okul geçidine yaklaşıldığını bildirir. Hız azaltılır geçitten geçmekte veya geçmek üzere olan öğrencilere ilk geçiş hakkını vermek için durulur.
Bisiklet Geçebilir: Bisikletlilerin, ileride karayolunu dikine keserek geçebileceklerini bildirir. Hız azaltılır ve bisikletlilere dikkat edilerek geçilir.
Ehli Hayvanlar Geçebilir: Hayvan sürülerinin yoldan geçebileceğini bildirir. Bu durum dikkate alınarak geçilir.
Vahşi Hayvanlar Geçebilir: Vahşi hayvan sürülerinin yoldan geçebileceğini bildirir. Bu durum dikkate alınarak geçilir.
Düşük Banket: Kaplama ile banket arasındaki seviye farkını uyarmak amacı ile kullanılır. Sürücülerin bankete inmeden hareketlerine devam etmeleri gerekir.
Gizli Buzlanma: Bu işaret güneş görmeyen yamaçlar, köprü üstleri gibi yerlerde gizli buzlanma olabileceğini belirtir, hız azaltılır öndeki araç geçilmez.
Tehlike Uyan İşaretleri (T Grubu)
Dikkat: Yolda, tehlike uyarı işaretleriyle birlikte bildirilenlerin dışında tehlike olduğunu gösterir. Levhanın altındaki panel levhada belirtilen tehlike türüne dikkat edilerek araç sürülür.
Yolda Çalışma: Karayolu üzerinde bakım, yapım, onarım veya asfalt çalışması olduğunu bildirir. Diğer işaretlerle bildirilen durumlara dikkat edilerek araç sürülür.
İki Yönlü Yol: Bölünmüş bir karayolundan iki yönlü yola girilebileceğini veya normalde tek yönlü olan yolun geçici olarak iki yönlü duruma getirilmiş olduğunu bildirir.
Işıklı İşaret Cihazı: Işıklı trafik işaretiyle kontrollü bir kavşağa veya yol kesimine yaklaşılmakta olduğunu bildirir. Hız azaltılır ve diğer şartlara uyularak geçilir.
Hava alanı (Alçak uçuş): Yakında havaalanı bulunduğunu ve uçakların iniş ve kalkışlarda alçaktan uçtuklarını bildirir.
Yandan Rüzgar: Biraz ileride güvenli araç kullanmayı etkileyecek şiddette rüzgarın olduğunu bildirir. Hız yeterince azaltılır, direksiyon sıkıca tutularak geçilir.
Kontrolsuz Kavşak: Biraz ileride kavşakta trafik polisi, ışıklı trafik işareti veya trafik levhası gibi kavşak kontrol tekniğinin bulunmadığını bildirir. Hız azaltır ve geçiş hakkına uyulur.
Anayol – Tali Yol Kavşak İşaretleri: Belirtilen işaret levhaları ile üzerinde olduğunuz anayolla bir tali yol kavşağına yaklaşılmakta olduğunu, işaretin bulunduğu yoldaki trafiğin ilk geçiş hakkına sahip olduğunu, tali yoldan yaklaşmakta olan sürücülerin anayola girmeden önce ilk geçiş hakkin, vermeleri gerektiğini bildirir. Aynı zamanda hız azaltılması ve öndeki taşıtı geçmenin yasak olduğunu belirtir.
Dönel Kavşak Yaklaşımı: Bir dönel kavşağa yaklaşılmakta olduğunu bildirir. Hız azaltılır, dönel kavşak içindeki araçlara ilk geçiş hakkı verilir
Kontrolsüz Demiryolu Geçidi: Bariyer veya benzeri bir teçhizatla kontrollü olmayan demiryolu geçidine yaklaşılmakta olduğunu bildirir. Hız azaltılır varsa diğer işaretlere de uyarak demiryolu geçidine gelince durulur, kontrol edildikten sonra geçilir.
Kontrollü Demiryolu Geçidi: Bariyer veya benzeri bir teçhizatla kontrollü hale getirilmiş demiryolu geçidine yaklaşılmakta olduğunu bildirir. Hız azaltılır, diğer işaretlerle belirtilen hususlara dikkat edilerek geçide gelinir, geçit kapalıysa durulur, açıksa demiryolu kontrol edilerek geçilir.
Engel İşareti: Yoldaki yapım, bakım veya onarım nedemiyle trafiğe kapatılmış olan şeritlere gelindiğini bildirir.
Kontrolsüz Demiryolu Geçidi (Tek Hat): Tek hat bulunan bir demiryolu geçidine gelindiğini haber verir. Durulur, demiryolundan gelen taşıtlara ilk geçiş hakkı verilir.
Kontrolsüz Demiryolu Geçidi (En Az İki Hat): İki veya daha fazla hattı bulunan bir demiryolu geçidine gelindiğini haber verir. Durulur, demiryolundan gelen taşıt varsa ilk geçiş hakkı verilir.
Tehlike Uyan İşaretleri (T Grubu)
Kavşak – Demiryolu Geçidi Yaklaşım Levhaları
Levhaların üzerinde belirtilen mesafeler sonunda demiryolu geçidi bulunduğunu bildirirler. Hız azaltılır, diğer işaretlerle bildirilen yasaklama ve kısıtlamalara uyularak devam edilir.
Onarım Yaklaşım Levhaları : Bu işaretler onarım nedeniyle karayolunun sağdan veya soldan daraldığı kesimlerde kullanılır. Sürücüler yandaki okun gösterdiği yönden hareketlerine devam etmelidir.
Köprübaşı Levhası : Köprüye gelindiğini bildirir. Köprünün iki taraf korkuluğuna monte edilir, köprü genişliğini geceleride görülmesini sağlar. Hız yeterince azaltılır, Eski işaret öndeki araç geçilmez.
Refüj (Ayırıcı) Başı Ek Levhası : Bölünmüş yollarda, karayolu üzerinde veya kenarındaki ayırıcı başlangıçlarına veva bir engelin önüne konulur. Engelin sağından veya solundan geçilmesi gerektiğini bildirir.
Dönüş Adası Ek Levhası : Ana trafik akışından sağa dönüş ile ayrılan trafiği korumak amacı ile düzenlenen dönüş adalarında kullanılan bu işaret, “her iki yandan gidiniz” levhalarının anlam ve etkinliğini artırmak amacıyla konulur.
Tehlike Uyan İşaretleri (T Grubu)
Tehlikeli Viraj Yön Levhaları
Tehlikeli bir dönemece viraja yaklaşırken daha önce sağa veya sola tehlikeli viraj yön levhası ile bildirilen kesime gelindiğini bildirir. Hızın yeterince azaltılır ve soldaki yada sağdaki şeride kesinlikle geçilmemesi gerekir.
Trafik Tanzim İşaretleri (TT Grubu)
Dur: Kavşağa tali yoldan gelindiğini bildirir. Kavşağa girmeden durulur, anayoldan gelen araçlar varsa ilk geçiş hakkı verildikten sonra kavşağa girilir.
Yol Ver: Kavşağa tali yoldan gelindiğini bildirir. Anayoldan gelen araç varsa ilk geçiş hakkı verilir sonra kavşağa girilir.
Karşıdan Gelene Yol Ver: İki aracın emniyetle yan tana geçemeyeceği kadar daralmış yol kesiminde, karşı yönden gelen araca geçiş kolaylığı sağlanması gerektiğini belirtir.
Girişi Olmayan Yol: Bu işaret levhası, her türlü taşıt girişinin yasak olduğu yolların girişlerinde kullanılır ve normal olarak işaretin konulduğu yolun karşı yönden tekyönlü trafiğe ayrılmış olduğunu belirtir.
Taşıt Trafiğine Kapalı Yol : Yolun her iki yöndeki taşıt trafiğine kapalı olduğunu bildirir.
Taşıt Giremez : Her türlü motorlu ve motorsuz taşıtların iş makinelerinin yola bu yönden girmeleri yasaktır.(sakat arabaları, çocuk arabaları,el arabaları, binek ve yük hayvanları hariç).
Motosiklet Hariç Motorlu Taşıt Trafiğine Kapalı Yol: Motorlu taşıtların bu yola girmelerinin yasak olduğunu bildirir. (Motosiklet hariç).
Motosiklet Giremez : Motosikletlerin bu yola girmelerinin yasak olduğunu belirtir.
Bisiklet Giremez : Bisikletlerin bu yola girmelerinin yasak olduğunu belirtir.
Mopet Giremez : Mopetlerin bu yola girmelerinin yasak olduğunu belirtir.
Kamyon Giremez : Kamyonların bu yola girmelerinin yasak olduğunu belirtir.
Otobüs Giremez : Otobüslerin bu yola girmelerinin yasak olduğunu belirtir.
Treyler Giremez : Treylerlerin bu yole girmelerinin yasak olduğunu belirtir.
At Arabası Giremez : At arabalarının bu yola girmelerinin yasak olduğunu belirtir.
Yaya Giremez : Yayaların bu yola girmelerinin yasaklanmış olduğunu belirtir.
El Arabası Giremez : El arabalarının bu yola girmelerinin yasaklanmış olduğunu belirtir.
Tarım Traktörü Giremez : Tarım traktörlerinin bu yola girmelerinin yasaklanmış olduğunu belirtir.
Trafik Tanzim İşaretleri (TT Grubu)
Motorlu Taşıt Giremez : Motorlu taşıtların tümünün bu yola girmelerinin yasaklanmış
Tehlikeli Madde Taşıyan Taşıt Giremez: Tehlikeli madde taşıyan taşıtların bu yola girmelerinin yasaklanmış olduğunu belirtir.
Belirtilen miktardan fazla Patlayıcı Madde Taşıyan Taşıt Giremez: Bu levhanın altında belirtilen panel levhada belirtilen miktardan fazla patlayıcı madde taşıyan taşıtların bu yola girmelerinin yasaktır.
Belirtilen miktardan fazla Su Kirletici Madde Taşıyan Taşıt Giremez: Bu levhanın altında belirtilen panel levhada belirtilen miktardan fazla su kirletici madde taşıyan taşıtların bu yola girmelerinin yasaktır.
Genişliği…. Metreden Fazla Olan Taşıt Giremez: Genişliği levhada belirtilen ölçüden fazla olan araçların bu yola girmeleri yasaktır. Genişlik anlamında gabari sınırlamasının olduğunu bildirir.
Yüksekliği …. Metreden Fazla Olan Taşıt Giremez: Yüksekliği levhada belirtilen ölçüden fazla olan araçların bu yola girmeleri yasaktır. Yükseklik anlamında gabari sınırlamasının olduğunu bildirir.
Uzunluğu…. Metreden Fazla Olan Taşıt Giremez: Uzunluğu levhada belirtilen ölçüden fazla olan araçların bu yola girmeleri yasaktır. Uzunluk anlamında gabari sınırlamasının olduğunu bildirir.
Dingil Başına…. Tondan Fazla Yük Düşen Taşıt Giremez : Dingil ağırlığı levhada belirtilen miktardan fazla olan araçların bu yola girmeleri yasaktır.
Yüklü Ağırlığı… Tondan Fazla Olan Taşıt Giremez : Yüklü ağırlığı levhada belirtilen miktardan fazla olan taşıtların bu yola girmeleri yasaklanmıştır.
Öndeki Taşıt…. Metreden Daha Yakın Takip Edilmez: Araçlar arasındaki takip mesafesinin en az levhada belirtilen aralıkta olması gerektiğini bildirir.
Sesli İkaz Cihazlarının Kullanılması Yasaktır: Tehlikeli durumlar hariç, sesli uyarı cihazlarının kullanılmasının yasaklanmış olduğunu belirtir.
Trafik Tanzim İşaretleri (TT Grubu)
Sağa Dönülmez : Yaklaşılmakta olan kavşaktan sağa dönüşün yasak olduğunu bildirir.
Sola Dönülmez : Yaklaşılmakta olan kavşaktan sola dönüşün yasak olduğunu bildirir.
“U” Dönüşü Yapılmaz : Yaklaşılmakta olan kavşaktan geriye dönüşün yasak olduğunu bildirir.
Azami Hız Sınırlaması : Levhada belirtilen hız limitlerinin aşılmaması gerektiğini belirtir.
Hız Sınırlaması Sonu : Daha önce getirilen hız sınırlamasının sona erdiğini, araç cinslerine göre getirilen azami hız ile gidilebileceğini belirtir.
Kamyonlar İçin Öndeki Taşıtı Geçmek Yasaktır: Kamyonlar için geçme yasağının sona erdiği işaretle bildirilene kadar kamyonların, öndeki giden araçları geçmelerinin yasak olduğunu bildirir.
Kamyonlar İçin Geçme Yasağı Sonu : Daha önce bildirilen kamyonlar için geçme yasağının sona erdiğini, kamyon sürücüleri kurallara uyarak öndeki aracı geçebilir.
Öndeki Taşıtı Geçmek Yasaktır : Bu yönde giden tüm araçların, geçme yasağının sona erdiğini bildiren levhaya kadar önlerindeki araçları Beşaret geçmeleri yasaktır.
Geçme Yasağı Sonu : Daha önce işaretle belirtilmiş olan geçme yasağının sona erdiğini, sürücülerin kurallara uygun olarak geçiş yapabileceklerini belirtir.
Gümrük – Durmadan Geçmek Yasaktır: Gümrük kontrolü için araç sürücülerinin durmak zorunda olduklarını bildirir.
Bütün Yasaklama ve Kısıtlamaların Sonu : Daha önce işaretle bildirilen tüm yasaklama ve kısıtlamaların sona erdiğini bildirir.
Bilgi İşaretleri (B Grubu)
Mecburi Yön Levhaları: Levhada belirtilen yönde gidilmesinin zorunlu olduğunu bildirir.
Ada Etrafında Dönünüz: Dönel kavşaktaki dönüş yönü ile işaretle aksi belirtilmedikçe dönel kavşağa yaklaşan araçların, kavşak içindeki araçlara ilkgeçiş hakkını vermesi gerektiğini belirtir.
Mecburi Bisiklet Yolu: Yolun bu bölümünün sadece bisikletlere ayrılmış olduğunu diğer araçların bu kısma girmelerinin yasak olduğunu
Mecburi Bisiklet Yolu Sonu: Bisiklet yolunun sona erdiğini belirtir.
Mecburi Yaya Yolu: Yolun bu bölümünün yalnız yayalara ayrılmış olduğunu ve araçların buraya girmelerinin yasak olduğunu bildirir.
Mecburi Yaya Yolu Sonu: Yaya yolunun sona erdiğini bildirir.
Mecburi Atlı Yolu: Yolun bu bölümünün yalnız atlılara ayrılmış olduğunu yayaların ve araçların buraya girmelerinin yasak olduğunu bildirir.
Mecburi Atlı Yolu Sonu: Atlı yolunun sona erdiğini bildirir.
Mecburi Asgari Hız: Otoyolda araçların levhada belirtilen hız limitinin altında hızla araç sürmeleri yasaktır.
Mecburi Asgari Hız Sonu: Daha önce işaretle bildirilen mecburi asgari hız sınırlamasının sona
Zincir Takmak Mecburidir: Araçların motordan güç aldığı en az iki tekerleğe patinaj zinciri takılmasının zorunlu olduğunu bildirir.
Zincir Takmak Mecburiyeti Sonu: Zincir takma zorunluluğunun soma erdiğini belirtir.
Tehlikeli Madde Taşıyan Araçların İzleyecekleri Mecburi Yön
Tehlikeli madde taşıyan araçların levhalarda gösterilen yönde gitmelerinin zorunlu olduğunu gösterir.
Duraklama ve Parketme İşaretleri (P Grubu)
Park Etmek Yasaktır: Levhanın bulunduğu karayolunda park etmenin yasaklanmış olduğunu ve sadece yolcu indirme bindirme, yük alma ve boşaltma için en fazla 5 dakika duraklamanın yapılabileceğini belirtir.
Park etme yasağı levhasını altında ilave bir panelle yasaklama mesafesi ve süresi belirtilmiş ise uyulur. Belirtilmemiş ise bir sonraki kavşağa kadar park etmenin yasakolduğu anlamını taşır.
Duraklama ve Park Etmek Yasaktır: Trafik zorunlulukları dışında araçların 5 dakika bile durdurulamayacağını belirtir. Levhanın altında panel levha ile belirtilen mesafe, süre ve araç cinsleri ile ilgili kurallara dikkat edilmelidir.
Park Yerlerinin İşaretlenmesi: Bu işaret levhalarının bulunduğu yerde park yapılabileceğini ve park etmenin şeklini gösterir. Kaldırım üzerine, kaldırıma kısmen gelecek şekilde park yapılmasına izin verilmiş ise belirtilen şekle uyulur.
Park etmenin uygun ve serbest olduğu yada yasaklandığı yerlerde hangi saatler arasında olduğu, süresi veya araç cinsi belirtilmişse bunlara da uyulmalıdır.
Otoyol Levhaları
Kaplama Üstü Yatay İşaretleri
ARAÇ SÜRME YASAĞI
Araç Sürme Yasağı ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Araç Sürme Yasağı
Uyuşturucu veya keyifverici maddeleri almış olanlar ile alkollü içki almış olması nedeniyle güvenli sürme yeteneklerini kaybetmiş kişilerin kara yolunda araç sürmeleri yasaktır.
Toplu taşım araçlarında sigara içilemez.
Yapılan tespit sonucunda, 0.50 promilin üzerinde alkollü olarak araç kullandığı tespit edilen sürücüler hakkında, idari para cezası verilir ve sürücü belgesi altı ay süreyle geri alınır.
Yasal olarak alkol sınırları;
- Hususi araç sürücüleri için 0.50 promilin
- Ticari araç sürücüleri için 0.20 promilin olarak belirlenmiştir.
Ölçüm yapılmasına müsaade etmeyen bu sürücüler, en yakın adli tıp kurumuna veya adli tabipliğe veya Sağlık Bakanlığına bağlı sağlık kuruluşlarına götürülerek uyuşturucu veya uyarıcı madde ya da alkol tespitinde kullanılmak üzere vücutlarından kan, tükürük veya idrar gibi örnekler alınır.
Hususi otomobil dışındaki araçları alkollü olarak kullanan sürücüler bakımından promil alt sınırı 0.20 olarak uygulanır.
Alkol veya uyuşturucu kontrolü yapan görevlilerin teknik cihazlarını kullanmalarına izin vermeyen sürücülere idari para cezası verilir ve sürücü belgesi 2 yıl süreyle geri alınır. Araç kullanmaktan men edilir.
Son ihlalin gerçekleştiği tarihten itibaren geriye doğru 5 yıl içinde sürücü belgeleri;
- Birinci defasında; 6 ay
- İkinci defasında; 2 yıl,
- Üç veya üçten fazlasında; 5 şer yıl süre ile geri alınır ve hafif para cezası uygulanır.
Uyuşturucu ve Uyarıcı madde kullanımında uygulanan cezai işlem; Araç kullanmaktan men, hafif para cezası ve sürücü belgesine 5 yıl süre ile el konulur.
ARAÇ KULLANMA SÜRELERİ
Araç Kullanma Süreleri ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Araç Kullanma Süreleri
Ticari amaçla yük taşımacılığı yapan ve azami ağırlığı 3,5 tonu geçen araçların şoförleri ile ticari amaçla yolcu taşımacılığı yapan ve taşıma kapasitesi şoförü dahil 9 kişiyi geçen araçların şoförlerinin 24 saatlik herhangi bir süre içinde; toplam olarak 9 saatten ve devamlı olarak 4,5 saatten fazla araç sürmeleri yasaktır.
Bu şoförler sürekli 4,5 saatlik araç kullanma süresi sonunda, eğer istirahata çekilmiyor ise en az 45 dakika mola almaları mecburidir. Bu molalar sürekli 4,5 saatlik araç kullanma süreleri içerisinde en az 15 dakikalık molalar şeklinde de kullanılabilir.
9 saat araç kullanan sürücüler; 11 saat kesintisiz dinlenmek zorundadırlar.
6 gün araç kullanan sürücüler; 1 gün hafta tatili yapmak zorundadırlar.
Takoğraf Cihazı: Sürücülerin çalışma .dinlenme ve yaptıkları hızı belirliyen cihazlardır. Takoğraf cihazlarının, şehirlerarası yük veya yolcu nakliyatı yapan otobüs, kamyon ve çekicilerde kullanılır durumda bulundurulması ve kullanılması zorunludur.
Karayollarında Trafiğin Akışı ve Karayolunun Kullanılması
Karayollarında trafik sağdan akar.
Aksine bir hüküm veya işaret bulunmadıkça karayollarında;
Araç sürücüleri;
- Araçlarını durumun elverdiği oranda gidiş yönüne göre yolun en sağından, yol çok şeritli ise trafik durumuna göre hızının gerektirdiği şeritten sürmek
- Şerit değiştirmeden önce, gireceği şeritte sürülen araçların güvenle geçişlerini beklemek,
- Trafiği aksatacak veya tehlikeye sokacak Şekilde şerit değiştirmemek,
- Gidişe ayrılan yol bölümünün en son şeridini sürekli işgal etmemek,
- İki yönlü dört veya daha fazla şeritli yollarda, motosiklet, otomobil, kamyonet, minibüs ve otobüs dışındaki araçları sürenler, geçme ve dönme dışında en sağ şeridi izlemek,
Zorundadırlar.
Şerit İzleme Kuralları
Şerit izleme Kuralları:
Sürücülerin;
- Geçme, dönme, duraklama, durma ve parketme gibi mecburi haller dışında şerit değiştirmeleri,
- İki şeridi birden kullanmaları,
- Kavşaklara yaklaşırken; yerleşim yerlerinde 30, yerleşim yerleri dışında 150 metre mesafe içinde ve kavşaklarda şerit değiştirmeleri,
- Araçlarının cinsine ve hızına uygun olmayan şeritten gitmeleri,
- İşaret vermeden şerit değiştirmeleri,
- Bölünmüş yollarda karşı yöndeki trafik için ayrılan yol bölümüne girmeleri,
- Dört veya daha fazla şeritli ve iki yönlü yollarda, karşı yöndeki trafik için ayrılan yol bölümüne girmeleri,
- İki yönlü ve üç şeritli yollarda en sol şeride girmeleri,
Yasaktır.
HIZ KURALLARI
Hız Kuralları ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Hız Kuralları
Karayolları Trafik Kanununda ve bu Yönetmelikte yazılı kayıt ve şartlar dışında ve aksine bir işaret bulunmadıkça yol durumlarına göre römorksuz araç cinsleri için saatteki asgari ve azami hız sınırları aşağıda gösterilmiştir.
Zorunlu haller dışında şehirlerarası karayolunu kullanan motorlu araçlarda araç cinsi gözetilmeksizin asgari hız sınırı 15 km/s, otoyollarda ise 40 km/s‘tir.
Tehlikeli madde taşımaya mahsus olup, boş olarak trafiğe çıkan araçlar, kendi sınıfına giren araçlara ait hızla sürülebilirler.
Römorklu veya yarı römorklu araçlarda (Römork takmış LTT hariç) en çok hız sınırı aynı cins römorksuz araçlara ait en çok hız sınırından saatte 10 km daha düşüktür.
Servis freni bozuk araçları çeken araçlar saatte 15 km‘nin fren dışında bozuk araçları çekenler 20 km üstünde bir hızla sürülemez.
Tek gözü görmeyen sürücüler(monoküler olanlar)yerleşim yerleri içinde 50 km/saat yerleşim yerleri dışında kullandıkları araçların kanunda belirtilen hız sınırlarında 10 km/saat daha az hızla araç sürebilirler.
Sürücüler, hızlarını;
- Kullandıkları aracın cinsine,
- Yük durumuna,
- Yol durumuna,
- Hava ve görüş durumuna,
- Trafik durumuna,
göre ayarlamak zorundadırlar.
Araç sürücülerinin yavaş sürmeleri;
- Araçlarını zorunlu bir neden olmadıkça, diğer araçların ilerleyişine engel olacak şekilde yavaş sürmeleri,
- Belirlenen hız sınırlarının çok altında ve trafiğin akışına engel olacak şekilde sürmeleri,
- Güvenlik nedeni veya verilen herhangi bir talimata uyulması dışında, başkalarını rahatsız edecek veya tehlikeye sokacak şekilde gereksiz ve ani yavaşlamaları,
Sürücüler:
- Kavşaklarla yaklaşırken,
- Dönemeçlere girerken,
- Tepe üstlerine yaklaşırken,
- Yaya ve okul geçitlerine yaklaşırken,
- Devamlı dönemeçli yollarda ilerlerken,
- Demiryolu geçitlerine yaklaşırken,
- Tünellere yaklaşırken,
- Dar köprü ve menfezlere yaklaşırken,
- Yapım, bakım ve onarım çalışmaları yapılan yol kesimlerine
Yaklaşırken hızlarını azaltmak zorundadırlar.
Aksine bir karar veya işaret yok ise, azami hız sınırı %10′ a kadar aşılabilir. Öndeki aracı geçme sırasında geçme şartlarının mecbur kılması nedeniyle hız sınırı aşılabilir, bir suç oluşturmaz.
Hız sınırlarını %30’dan fazla aşan sürücülerden, suçun işlendiği tarihten geriye doğru 1 yıl içerisinde aynı kuralı 5 defa ihlal ettiği tespit edilenlerin sürücü belgeleri 1 yıl süre ile geri alınır. Bu süre süre sonunda psiko-teknik değerlendirmeden ve psikiyatri uzmanının muayenesinden geçilerek sürücü belgesi almasına mani olmadığı anlaşılanların belgeleri iade edilir.
Hız sınırlarının aşılıp aşılmadığını, tespit etmekte kullanılan cihazların yerini tespit veya cihazları bulunduranlar hafif para cezası ve 4 aydan 6 aya kadar hafif hapis cezası ile cezalandırıp, cihazlarına el konulur.
Aracın Frenle Durdurulması
Sürücü aracını sevk ve idare ederken değişik tehlikelerle karşılaşabilir, sürücünün tehlikeyi görüp, yorumlaması ve tedbir alabilmesi için bir süre geçecektir. Tehlikeyi görüp ayağını gaz pedalından çekip, frene basması için geçen bu süreye “Reaksiyon süresi” denir.
Aracın reaksiyon süresi içerisinde kat ettiği yola “Reaksiyon mesafesi” denir.
Aracın fren intibak zamanı içerisinde kat etmiş olduğu yola “fren mesafesi” denir.
Reaksiyon mesafesi ile fren mesafesinin toplamı “duruş mesafesini” verir.
Hız Sınırlamaları
TAKİP MESAFESİ
Takip Mesafesi ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Takip Mesafesi
Sürücüler, önlerinde giden araçları güvenli ve gerekli bir mesafeden takip etmek zorundadırlar.
Bu mesafe, kendi araçlarının kilometre cinsinden saatteki hızının en az yarısı kadar metredir.
Takip mesafesi, takip eden aracın 2 saniyede kat edeceği yol uzunluğu kadar da olabilir.
Kol veya grup halinde (konvoy şeklinde) araç kullananlarda araçları arasında, kendilerini sollayıp geçmek isteyen araçların gerektiğinde güvenle girebilecekleri kadar açıklıklar bulundurmak zorundadırlar.
Bu açıklıklar, kol veya gruba dahil araçların azami hızlarına göre takip mesafesinden az olmayacaktır.
Tehlikeli madde taşıyan araç sürücüleri, yerleşim birimleri dışındaki karayollarında diğer araçları, en az 50 metre mesafeden takip etmek zorundadırlar.Tehlikeli madde taşıyan iki araç arasında 80 metre mesafe olmalıdır. Araçlar hava ve yol şartlarındaki olumsuzluklarda takip mesafelerini arttırmalıdırlar.
Takip mesafesinin kontrolü
Takip mesafesinin yeterli olup olmadığı “88-89 kuralı” ile kontrol edilebilir. Öndeki araç yol üzerinde belli bir noktayı geçtiği anda takip eden sürücü normal söyleyişle 88-89 diyerek sayar ve rakamın son hecesine geldiğinde kendi aracı da belli noktaya gelmiş ise takip mesafesi normaldir.
GEÇME KURALLARI
Geçme Kuralları ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Geçme Kuralları
Geçmede aşağıdaki kurallar uygulanır.
Sürücüler önlerinde giden bir aracı geçmeleri için;
1) Arkasından gelen bir başka sürücünün kendisini geçmeye başlamamış olması,
2) Önünde giden sürücünün bir başka aracı geçme niyetini belirten uyarma işaretini vermemiş bulunması,
Geçeceği aracın hızıyla geçme esnasındaki kendi hızını da dikkate alarak, iki yönlü yollarda karşıdan gelen trafik dahil, yolu kullananların tümü için tehlike veya engel yaratmadan geçmek için kullanacağı şeridin yeteri kadar ilerisinin görüşe açık ve boş olması,
Geçişin, geçilen araçlar için bir güçlük yaratmayacak şekilde ve araçlarının bu geçişe uygun durumda bulunması,
Mecburidir.
Geçme, geçilecek aracın solundaki şeritten yapılır.
Araçların sağından veya banketten yararlanmak suretiyle geçmek yasaktır.
Ancak, herhangi bir araç sola dönüş işareti vererek yavaşlamakta veya trafik mecburiyeti nedeniyle beklemekte ise, bunların veya yolun ortasından giden tramvaylar ile görev icabı yolun solunda bulunan geçiş üstünlüğüne sahip araçların sağındaki şeritten geçilebilir.
Tramvay hatları müsait olmadığı takdirde, harekette olsun veya olmasın bir tramvayın sol yanından geçilemez ve bu yanda devamlı araç sürülemez.
Gidişe ayrılmış yol bölümlerinde, şerit değiştirmemek şartı ile bir şeritteki taşıtların diğer şeritteki taşıtlardan hızlı gitmesi geçme sayılmaz.
Geçmenin Yasak Olduğu Yerler
Sürücülerin;
- Geçmenin herhangi bir trafik işareti ile yasaklandığı yerler,
- Görüş yetersizliği olan tepe dönemeçlerde,
- Yaya ve okul geçitlerine yaklaşırken,
- Kavşaklarda, demiryolu geçitlerinde ve buralara yaklaşırken,
- Gidiş ve geliş için birer şeridi bulunan iki yönlü Trafiğin kullanıldığı köprü ve tünellerde,
önlerindeki bir aracı geçmeleri yasaktır.
Geçilen ve Geçecek Araç Sürücüsünün Uyacağı Kurallar
Geçecek aracın sürücüsü:
- Geçilecek araç sürücüsünü ses cihazı ile veya kısa ve uzun hüzmeli farlarını ardarda yakarak uyarmaya,
- Sol dönüş lambası ile işaret vermeye,
- Geçilecek araca takip mesafesi kadar önceden sol şeride yerleşmeye,
- Geçilen araç, geriyi görme aynasından görülünceye kadar geçiş şeridinde ilerlemeye,
- Sağa dönüş lambası ile işaret vererek sağ şeride girmekle geçişini tamamlamaya,
Mecburdur.
Geçilen araç sürücüleri;
- Duyulur veya görülür bir geçiş işareti alınca trafiğin iki yönlü kullanıldığı karayollarında taşıt yolunun sağ kenarına yakın gitmek, dörtten fazla şeritli veya bölünmüş karayollarında bulunduğu şeridi izlemek ve hızını arttırmamak,
- Dar taşıt yolları ile trafiğin yoğun olduğu karayollarında yavaş gitme nedeni ile kendilerini geçmek için izleyen araçların kolayca ve güvenli geçmelerini sağlamak için araçlarını elverdiği oranda sağ kenara almak, yavaşlamak, gerekiyorsa durmak,
- Geçiş üstünlüğü bulunan bir aracın duyulur veya görülür işaretini alınca, bu araçların kolayca ilerlemelerini sağlamak için taşıt yolu üzerinde yer açmak, gerekiyorsa durmak,
Zorundadırlar.
Kurallara uygun olarak, geçiş yapmak isteyenlere yol vermemek, geçilmekte olan bir başka aracı geçmeye veya sola dönmeye kalkışmak yasaktır.
- Geçilen araç sürücüleri geceleri kendilerini geçen araçla yan yana gelinceye kadar kısa farlarını yakmak zorundadır.
- Geçme sırasına ,geçme kurallarının mecbur olunduğu şartlarda hız sınırını aşan sürücülere ceza uygulanmaz.
DÖNÜŞLER (DOĞRULTU DEĞİŞTİRME)
Dönüşler (Doğrultu Değiştirme) Kuralları ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Sağa ve Sola Dönüşler
Aksine bir işaret yoksa dönüş yaparak doğrultu değiştirecek olan araç sürücüleri;
Sağa dönüşlerde;
- Dönüş işareti vermeye,
- Sağ şeride veya işaretlerle dönüş izni verilen şeride girmeye,
- Hızını azaltmaya,
- Dar bir kavisle dönmeye
- Dönüş sırasında varsa kurallara uygun olarak karşıya geçen yayalara ve bisiklet yolundaki bisikletlilere geçiş hakkı vermeye,
- Dönülen karayolunun gidiş şeridine veya gidişe ayrılmış en sağ şeridine girmeye mecburdurlar.
Kavşaklara yaklaşırken; yerleşim yerlerinde 30, yerleşim yerleri dışında 150 metre mesafe içinde ve kavşaklarda şerit değiştirmeleri yasaktır.
Sola dönüşlerde;
- Dönüş işareti vermeye,
- Çok şeritli yollarda gidişe ayrılan şeritlerden en soldaki şeride, İki şeritli ve iki yönlü karayollarında sağ şeridin soluna yanaşmaya,
- Hızını azaltmaya,
- Kavşağa geldiğinde varsa kurallara uygun olarak karşıya geçen yayalara geçiş hakkını vermeye,
- Dönüşe başlamadan sağdan gelen taşıtlara ilk geçiş hakkını vermeye
- Döneceği yolun gidişe ayrılan kısmına girmek üzere, arkadan gelen ve sola dönecek diğer araçları engellememek için gönüşü geniş kavisle yapmaya,
- Dönüş sırasında karşı yönden gelen ve emniyetle duramayacak kadar yaklaşmış olan araçların geçmesini beklemeye,
- Döneceği yolun çok şeritli olması halinde en sağ şerit dışındaki uygun bir şeritten kavşağı terk etmeye,
- Döndüğü yola girdikten sonra en kısa sürede trafiği tehlikeye düşürmeden sağ şeride veya hızının gerektirdiği şeride girmeye,
Mecburdurlar.
Dönel Kavşaklarda Dönüşler
Dönel kavşaklardaki dönüşlerde:
Dönel kavşaklarda da sağa ve sola dönüş kurallarına aynen uymakla birlikte,
- Sola veya geriye dönecek ise orta adaya bitişik şeritten kavşağa girmeye,
- Dönel kavşakta geriye dönecek ise orta adaya bitişik şeritte dönüşe geçmeye,
- Orta ada etrafında dönerken, kavşak çıkışında bulunan ve uygun mesafede olmayan bir karayoluna veya geçiş yoluna girmek istemesi hali dışında, şeridini muhafaza etmeye,
Mecburdurlar.
ARAÇLARIN MANEVRALARINA DAİR KURALLAR
Araçların Manevralarına Dair Kuralları ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Araçların Manevralarına Dair Kurallar
Araç sürücülerinin; parketmiş araçlar arasından çıkarken, taşıt yolunun sağına veya soluna yanaşırken, şerit değiştirirken, sağa, sola, geriye dönerken, geri giderken ve bunlara benzer hallerde; karayolunu kullananlar için tehlike ve engel yaratmamaları ve manevraları sırasında aşağıdaki kurallara uymaları mecburidir.
Araç sürücülerinin işaret verme kuralları:
- Dönüşlerde, gidilen veya durulan şeridi değiştirmelerde niyetlerini önceden ve uygun bir zamanda ve mesafede dönüş ışıklarını yakarak veya kol işareti ile açık ve yeterli bir şekilde belirterek işaret vermeleri işaretlerini manevra süresince devam ettirmeleri ve manevra biter bitmez sona erdirmeleri mecburidir.
- İşaret verildiği anda aniden şerit değiştirmek yasaktır.
- İşaret verilmeden önce, iç ve dış aynalardan ve gerekli hallerde sürücünün başını çevirip bakması suretiyle ön, arka ve yanlarda trafik durumu kontrol edilir.
ARAÇ SÜRÜCÜLERİNİN GERİ GİTME, GERİ DÖNÜŞ, DURAKLAMA VEYA PARK EDİLEN YERLERDEN ÇIKIŞ MANEVRALARI
Geri Gitme, Geri Dönüş, Duraklama veya Park Edilen Yerlerden Çıkış Manevralarına Dair Kuralları ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Manevra Kuralları
Geri gitme ve geri dönüşlerde;
- Bağlantı yollarında geri gitmeleri, tek yönlü yollarda duraklama veya park manevrası dışında geri gitmeleri, iki aracın emniyetle geçemeyeceği kadar dar olan iki yönlü yol kesimlerinde karşılaşma ve geçiş kolaylığı sağlama dışında geri gitmeleri, daha geniş yollarda geriye giderken manevra dışında şerit değiştirmeleri,
- Trafiği yoğun olan yollarda geriye dönmeleri,
Yasaktır.
Uygun durumdaki yollarda geri dönüşleri diğer araçların gelişleri engellenmeden ve yolu kullananlar İçin tehlike yaratmayacak şekilde en az manevra ile dönülerek yapılır.
Ancak, kamyon, otobüs, çekici, römork veya yarı römorklu bir aracın geri manevrası, sürücünün görüşüne açık alanda emniyetle sağlanamıyor ise, tehlikesizce geriye hareket edebilmeleri ve uyarılmaları için bir gözcü bulundurmaları mecburidir.
Duraklanan ve parkedilen yerden çıkılırken;
- Araçlarını ve araçların etrafını kontrol etmeleri,
- Sakıncalı bir durum olmadığını gördükten sonra araçlarını çalıştırmaları,
- Işıkla veya kolla, gerekli hallerde her ikisi ile aynı zamanda çıkış işareti vermeleri,
- Görüş alanları dışında kalan yerler varsa veya araçları kamyon, çekici, otobüs veya römork takılı bir araç ise, tehlikesizce hareket edebilmeleri ve uyarılmaları için bir gözcü bulundurmaları,
- Yoldan geçen araçlara geçiş kolaylığı sağlayıp, güvenli durumun oluştuğuna emin olduktan sonra manevraya başlamaları ve manevra bitinceye kadar gerekli önlemleri devam ettirmeleri,
Mecburidir.
Kamu hizmeti yolcu taşıtlarının hareketlerinin kolaylaştırılması;
Kamu hizmeti yolcu taşıtlarının duraklara giriş ve çıkışlarını kolaylaştırmak üzere, gerekli hallerde ilerleyen ve bulundukları yerden çıkarak veya şerit değiştirecek olan araç sürücüleri manevralarını geciktirmek zorundadırlar.
Bu zorunluluk, kamu hizmeti yolcu taşıtı sürücülerinin işaret vermiş olmaları şartıyla, duraklara yanaşmalarının veya duraklardan çıkışlarının tamamlanabileceği süreler için uygulanır.
KAVŞAKLARDA GEÇİŞ HAKKI
Kavşaklarda Geçiş Hakkı ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Kavşaklarda Geçiş Hakkı
Kavşaklarda geçiş hakkı kuralları;
Kavşağa yaklaşan sürücüler, kavşaktaki şartlara uyacak şekilde yavaşlamak, dikkatli olmak, geçiş hakkı olan araçların önce geçmesine imkan vermek zorundadırlar.
Trafik zabıtası veya trafik işaret levhası veya ışıklı işaret cihazları bulunmayan kavşaklarda;
Bütün araçlar geçiş üstünlüğüne sahip olan araçlara geçiş kolaylığı sağlamak zorundadırlar.
Bütün sürücüler doğru geçmekte olan tramvaylara, geçiş kolaylığı sağlamak zorundadır.
Doğru geçen tramvay hattı bulunan kara yoluna çıkan araçlar bu yoldan gelen, geçen araçlara, yol vermek zorundadırlar.
Bölünmüş yola çıkan araçlar bu yoldan geçen araçlara geçiş kolaylığı sağlamak zorundadırlar.
Bir iz veya mülkten çıkan araçlar, kara yolundan gelen araçlara, geçiş önceliği sağlamak zorundadırlar.
Tali yoldan ana yola çıkan araçlar ana yoldan gelen araçlara, geçiş önceliği sağlamak zorundadırlar.
Dönel kavşağa gelen araçlar, dönel kavşak içindeki araçlara, geçiş önceliği sağlamak zorundadırlar.
Dönüş yapan araçlar, doğru geçmekte olan araçlara, Geçiş hakkını vermek zorundadırlar.
Geçiş hakkını vermek zorundadırlar.
Kavşak kollarının trafik yoğunluğu bakımından farklı oldukları işaretlerle belirlenmemiş ise;
- Geçiş hakkını vermek zorundadırlar.
- Kavşağa gelen sürücüler kavşak giriş ve çıkışlarından kurallara uygun olarak karşıya geçen veya geçmek üzere olan yayalara,
- Işıklı trafik işaretleri izin verse bile trafik akımı, kendisini kavşak içinde durmaya zorlayacak veya diğer doğrultudaki trafiğin geçişine engel olacak ise, sürücülerin kavşağa girmeleri yasaktır.
- Görevli kişi veya ışıklı trafik işareti ile yönetilen kavşaklarda, sürücüler kavşağı en kısa zamanda geçmek zorundadırlar. Sürücülerin gereksiz olarak yavaşlamaları, durmaları, araçtan inmeleri, yolcu indirmeleri ve bindirmeleri veya araçlarının motorlarını durdurmaları yasaktır.
- Aksine bir trafik işareti olmadıkça, bütün kavşak larda araçlar, ray üzerinde hareket eden taşıtlara geçiş hakkını vermek zorundadırlar.
Kavşaklarda Geçiş Hakkı
Kavşak kollarının trafik yoğunluğu bakımından farklı oldukları işaretlerle belirlenmemiş ise; (kontrolsüz kavşak)
Motorsuz araç sürücüleri, motorlu araçlara, geçiş hakkını vermek zorundadırlar.
Lastik tekerlekli traktör ile iş makinesi sürücüleri, diğer motorlu araçlara,geçiş hakkını vermek zorundadırlar.
Motorlu araçlardan soldaki, sağdan gelen araca, geçiş hakkını vermek zorundadır.
Dönüş yapan sürücüler, kurallara uygun olarak geçiş yapan yayalara, varsa bisiklet yolundaki bisikletlilere, Geçiş hakkını vermek zorundadırlar.
Işıklı trafik işaretleri izin verse bile trafik akımı, kendisini kavşak içinde durmaya zorlayacak veya diğer doğrultudaki trafiğin geçişine engel olacak ise, sürücülerin kavşağa girmeleri yasaktır.
Görevli kişi veya ışıklı trafik işareti ile yönetilen kavşaklarda, sürücüler kavşağı en kısa zamanda geçmek zorundadırlar.
Sürücülerin gereksiz olarak yavaşlamaları, durmaları, araçtan inmeleri, yolcu indirmeleri ve bindirmeleri veya araçlarının motorlarını durdurmaları yasaktır.
Aksine bir trafik işareti olmadıkça, bütün kavşaklarda araçlar, ray üzerinde hareket eden taşıtlara geçiş hakkını vermek zorundadırlar.
Geçiş hakkını vermek zorundadırlar.
- Kavşağa gelen sürücüler kavşak giriş ve çıkışlarından kurallara uygun olarak karşıya geçen veya geçmek üzere olan yayalara,
- Işıklı trafik işaretleri izin verse bile trafik akımı, kendisini kavşak içinde durmaya zorlayacak veya diğer doğrultudaki trafiğin geçişine engel olacak ise, sürücülerin kavşağa girmeleri yasaktır.
- Görevli kişi veya ışıklı trafik işareti ile yönetilen kavşaklarda, sürücüler kavşağı en kısa zamanda geçmek zorundadırlar.
- Sürücülerin gereksiz olarak yavaşlamaları, durmaları, araçtan inmeleri, yolcu indirmeleri ve bindirmeleri veya araçlarının motorlarını durdurmaları yasaktır.
- Aksine bir trafik işareti olmadıkça, bütün kavşak larda araçlar, ray üzerinde hareket eden taşıtlara geçiş hakkını vermek zorundadırlar.
Geçiş Üstünlüğüne Sahip Araçlar
Geçiş üstünlüğü: Görev sırasında, belirli araç sürücülerinin can ve mal güvenliğini tehlikeye sokmamak şartı ile trafik kısıtlama veya yasaklarına bağlı olmamalarına denir.
A) Geçiş üstünlüğüne sahip araçlar;
Yaralı veya acil hastaların taşınması ve bunlara ilk ve acil yardımın yapılması için kullanılan cankurtaran ve özel amaçlı taşıtlarla, yaralı ve acil hasta taşıyan diğer araçlar, (Ambulans)
İtfaiye aracı Yangın söndürmek üzere özel olarak donatılmış motorlu araçlardır.ambulanstan sonra geçiş hakkına sahiptir.
Sanık veya suçluları takip eden veya genel güvenlik ve asayiş için olay yerine giden zabıta araçları
Trafik güvenliğini koruma veya trafik kazasına el koyma amacıyla olay veya kaza yerine giden trafik hizmetlerine ait araçlar
Yolun yapım ve bakımından sorumlu kuruluşa ait kar ve buz mücadelesi çalışmalarında görevli araçlar
Sadece alarm sırasında olmak üzere sivil savunma hizmetlerine ait araçlar
Hizmetin devamı süresince koruma araçları ile korunan araçlar
ambulans – İtfaiye – genel zabıta (asayiş araçları) – trafik zabıta araçları – sivil savunma araçları – korunan ve koruyan araçlar bu araçların birbirleri ile karşılaşmalarında: bu yazılış sıralamasına göre bir birlerine yol verirler.
Geçiş Üstünlüğüne Sahip Araçların Uyarı İşaretleri
Geçiş üstünlüğü olan araçların uyarı işaretleri;
Cankurtaran araçlarında, trafik ve genel zabıtaya ait araçlarda mavi–kırmızı veya mavi.
Karayolları Genel Müdürlüğünün sadece trafik hizmetlerine tahsis edilen araçlarında mavi.
İtfaiye ve sivil savunma araçlarında kırmızı
Karayolu yapısı ile kentsel yapının yapım, onarım, bakım ve işletilmesi ve karayolunun temizlenmesi işlerinde kullanılan araçlar, kurtarıcı araçlar, ağırlık ve boyutları bakımından özel izinle karayoluna çıkan ve bunlara eskortluk eden araçlar;
Bu araçların üstlerinde sarı renkli uyarı işareti bulunur.
Bu işaret geçiş üstünlüğü hakkı vermez.
Geçiş Üstünlüğü Bulunan Araçların İşaretini Alan Araç Sürücülerinin Uyacağı Kurallar
Geçiş üstünlüğü bulunan bir aracın duyulur veya görülür bir işaretini alan ve araç sürücüleri bu araçların kolayca ilerlemelerini sağlamak için taşıt yolu üzerinde yer açmak, gerekiyorsa durmak ve bu araçlar tarafından tamamen geçilinceye kadar beklemek mecburiyetindedirler.
Bir kavşakta iken böyle bir işaret alan araç sürücüleri derhal kavşağı boşaltmak ve gerekiyorsa emniyetli bir mesafe uzaklaştıktan sonra geçişi engellemeyecek şekilde durmak ve geçiş üstünlüğüne haiz araçlar tamamen geçinceye kadar beklemek mecburiyetindedirler.
Gelen Trafikle Karşılaşmada Geçiş Kolaylığı Sağlama Kuralları
Gelen Trafikle Karşılaşmada Geçiş Kolaylığı Sağlama Kuralları ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Gelen Trafikle Karşılaşmada Geçiş Kolaylığı Sağlama Kuralları
Araç Sürücüleri;
İki yönlü trafiğin kullanıldığı yollarda; karşı yönden gelen araçların hareketini zorlaştıran bir durum varsa, geçişi kolaylaştırmak için yer ayırmak, aracını sağ kenara yanaştırmak, gerekli hallerde sağa yanaşıp durmak, zorundadırlar.
Tehlikeli eğimli yollarda karşılaşma hallerinde;
Çıkan araç için geçiş güç veya mümkün değilse, güvenli geçişi sağlamak üzere, inen araçlar, varsa önceden sığınma cebine girmek, sığınma cebi yoksa sağ kenara yanaşıp durmak, çıkan araç için manevra imkanı bulunmadığının açıkça anlaşılması hallerinde de geri gitmek zorundadırlar.
Taşıt yolunun dar olduğu yerlerde aksini gösteren bir trafik işareti yoksa;
Motorsuz araçları sürenler motorlu araçlara,
Otomobil,
Minibüs,
Kamyonet,
Otobüs,
Kamyon,
Arazi taşıtı,
Lastik tekerlekli traktör,
İş makinelerini,
yazılış sırasına göre kendisinden öncekilere, geçiş hakkı vermek,suretiyle geçiş kolaylığı sağlamak zorundadırlar.
Sürücülerin eğimli bir yolda, motorun çalışmasını durdurup, vitesi boşa alarak araç sürmeleri yasaktır.
İniş eğilimli yollar, çıkışta kullanılacak vitesle inilmelidir.
DURMA, DURAKLAMA VE PARK ETME KURALLARI
Durma, Duraklama ve Park Etme Kuralları ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Durma, Duraklama ve Parketme Kuralları
Durma: Görevli kişilerce, verilen dur emrinde, sesli, işaretli dur emrinde veya kırmızı ışıklı, işaret levhalarına uyularak veya önündeki araçların durması ve arıza halleri gibi her türlü trafik mecburiyeti nedeni ile durdurulması halleri “Durma” dır.
Duraklama: Durma halleri dışında yolcu indirip bindirmek, yük yüklemek veya boşaltmak veya beklemek amacı ile araçların kısa süreler içinde durdurulması “Duraklama” dır.
Duraklama, bekleme amacı ile yapılırsa, bunun süresi en çok 5 dakikadır.
Bu sürenin geçirilmesi parketme sayılır.
Duraklamada alınacak tedbirler
Duraklamalarda;
En uygun yerin seçilmesi, bulunulan şeritte en az yerin işgal edilmesi, varsa banketten yararlanılması, duraklama amacı uzun süre beklemeyi gerektiriyorsa, gerekli hallerde park ışıklarının yakılması, motorun durdurulup aracın iniş eğiminde ön tekerleklerine çıkış eğiminde arka tekerleklerine aracın dingil sayılarına niteliğine uygun şekilde takoz konulması, el freninin çekilmesi, çıkış ta 1. vitese inişte geri vitese takılması, tekerleklerin sağa çevrilmesi, diğer araç ve yayaların geçişini zorlaştırmayacak ve karayolu yapısını bozmayacak veya kirletmeyecek şekilde tedbirler alınması zorunludur.
Duraklamanın Yasak Olduğu Yerler
Taşıt yolu üzerinde;
- Duraklamanın yasaklandığının bir trafik işareti ile belirtilmiş olduğu yerlerde,
- Sol şeritte (raylı sistemin bulunduğu yollar hariç),
- Yaya ve okul geçitleri ile diğer geçitlerde,
- Kavşaklar, tüneller, köprüler ve bağlantı yollarında ve buralara, yerleşim birimleri içinde 5 metre ve yerleşim birimleri dışında. 100 metre mesafede,
- Görüşün yeterli olmadığı tepe üstlerine yakın yerlerde ve dönemeçlerde,
- Otobüs, tramvay ve taksi duraklarında (duraklamaya izin verilen taşıtın dışındakiler için),
- Duraklayan veya parkedilen araçların yol tarafındaki yanında,
- İşaret levhalarına, yaklaşım yönünde ve park izni verilen yerler dışında; yerleşim birimi içinde 15 metre ve yerleşim birimi dışında 100 metre mesafede,
- Zorunlu haller dışında yerleşim yerleri dışındaki karayollarında, taşıt yolu üzerinde,
Duraklamak yasaktır.
İndirme, Bindirme ve Kapıların Açılması Kuralları
Aksine bir işaret bulunmadıkça;
A) Araç sürücüleri araçlarını, gidiş yönlerine göre yolun en sağ kenarında durdurarak, yolcularını sağ taraftan indirmek ve bindirmek, yolcular da araçların sağ tarafından inmek ve binmek zorundadırlar.
B) Karayolunu kullananlar için bir tehlike ve engel teşkil etmeyeceğinden emin olunmadıkça;
- Araç durmadan kapı açmak,
- Kapıların kapanmasını beklemeden hareket etmek,
- Durakladıktan sonra aracın sağını kontrol etmeden kapı açmak ve kontrolsüz inip binmek,
- Taşıt yolu üzerinde araçların sol kapılarından yolcu indirip bindirmek,
Yasaktır.
Parketme
Parketme: Parketme araçların durma ve duraklama halleri dışında, genelde uzun süreli olarak bekletilmek üzere bırakılmasıdır.
Aracın çalışır durumda olması veya içinde insan bulunması parketme amacını değiştirmez.
Parketmede Alınacak Tedbirler
Araçların parkedilmesinde aşağıdaki esaslar uygulanır;
- El freni ile tespit edilir.
- Motor durdurulur, eğimli yollarda inişte geri, yokuşta birinci vitese takılır ve ön tekerlekler sağa çevrilir.
- Eğimli yoldaki araç; kamyon, çekici veya otobüs ise, her iki arka tekerleğinin, ayrıca römorkların ve birden fazla ise, her bir römorkun arka tekerleklerinin inişte ön, çıkışta arka taraflarına niteliklere uygun takoz konulur.
- Aracın terk edilmesi halinde; camlar kapatılarak, kapılar kilitlenir.
Parketmenin Yasak Olduğu Yer ve Haller
Araçların, aşağıda gösterilen yerlerde ve hallerde taşıt yolu üzerinde parkedilmesi yasaktır.
Parketmenin yasak olduğu yerler;
- Duraklamanın yasak olduğu yerlerde,
- Parketmenin trafik işareti ile yasaklandığı yerlerde,
- Geçiş yolları önünde ve üzerinde,
- Belirlenmiş yangın musluklarına her iki yönden 5 metrelik mesafe içinde,
- Kamu hizmeti yapan yolcu taşıtlarının duraklarını belirten levhalara her iki yönden 15 metre mesafe içinde,
- Üç veya daha fazla taşıt yolu olan karayolunda ortadaki taşıt yolunda ve üç veya daha fazla şeritli yollarda, aksine bir işaret bulunmadıkça gidiş yönüne ayrılmış en sağ şerit dışındaki şeritlerde,
- Kurallara uygun olarak parketmiş araçların çıkışına engel olacak şekil ve yerlerde,
- Geçiş üstünlüğü olan araçların gidiş ve çıkışlarının yapıldığı yerleri belirten işaret levhalarına 15 metrelik mesafe içinde,
- Kamunun faydalandığı; Herkesin araçları ile girip çıkabildiği park, bahçe, garaj, sinema ve benzeri her çeşit tesisin, Fabrika, atölye, iş hanı ve benzeri işyerlerinin,Okul, hastane ve benzerlerinin, Giriş çıkış kapılarının her iki yönünden 5 metrelik mesafe içinde,
- Park için yer ayrılmamış veya trafik işaretleri ile belirlenmemiş alt ve üst geçitler ile köprüler üzerinde veya bunlara 10 metrelik mesafe içinde,
- Belirli kişi, kurum ve kuruluşlara ait araçlara trafik komisyonları kararları ile ayrılmış ve bir işaretle belirlenmiş bulunan park yerlerinde (izin verilen araçlar hariç),
- Yayaların geçişine engel olmayacak şekilde ayrılmış, işaretlerle belirlenmiş ve il ve ilçe trafik komisyonunca karara bağlanmış olmak şartıyla, geniş ve uygun durumdaki yaya yollarında bulunan park yerleri dışındaki yaya yollarında,
- Mecburi haller dışında yerleşim yerleri dışındaki karayollarında, taşıt yolu üzerinde,
- Özürlülerin araçları için ayrılmış park yerlerinde,
Park etmek yasaktır…
Parketmenin yasak olduğu haller;
- İşaret levhalarında gösterilen parketme süresi veya zamanı dışında,
- Parketme için ayrılmış olan yerlerde belirlenmiş şekle aykırı olarak veya süre dışında,
- Belirli süreler için ücret ödenerek parketme izni verilen ve bu amaçla özel cihaz bulunduran yerlerde ücret ödemeden parketme halinde veya süresi dışında
park etmek yasaktır.
Parketmede Alınacak Tedbirler
- El freni ile tespit edilir.
- Motor durdurulur, eğimli yollarda inişte geri, yokuşta birinci vitese takılır ve ön tekerlekler sağa çevrilir.
- Eğimli yoldaki araç; kamyon, çekici veya otobüs ise, her iki arka tekerleğinin, ayrıca römorkların ve birden fazla ise, her bir römorkun arka tekerleklerinin inişte ön, çıkışta arka taraflarına niteliklere uygun takoz konulur.
- Aracın terk edilmesi halinde; camlar kapatılarak, kapılar kilitlenir.
ARAÇLARIN IŞIKLANDIRILMASI VE KULLANILMASI
Araçların Işıklandırılması ve Kullanılması ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Araçların Işıklandırılması ve Kullanılması
Karayollarında trafiğe çıkan bütün araçların Yönetmelikte gösterildiği şekilde ışık donanımı bulundurmaları ve bunları geceleri veya sis, kar, şiddetli yağmur ve yeterli derecede aydınlatılmamış tünel gibi görüşün yetersiz olduğu yer, zaman ve hallerde yakmaları mecburidir.
Araç Işıklarının Kullanılması
Uzağı gösteren ışıklar (uzun hüzmeli farlar);
1) Yerleşim birimleri dışındaki karayollarında geceleri seyrederken, yeterince aydınlatılmamış tünellere girerken, benzeri yer ve hallerde uzağı gösteren ışıkların yakılması mecburidir.
Ancak, sürücünün yeterli mesafeyi açık olarak görebildiği ve kendi aracının da yeterli uzaklıktan görülebileceği hallerde, uzağı gösteren ışıklar yerine yakını gösteren ışıklar kullanılmalıdır.
2) Karşı yönden gelen araç sürücülerinin ve karayolunu kullanan diğer kişilerin gözlerini kamaştıracak bütün hallerde, uzağı gösteren ışıkların yakılması yasaktır. Uzun hüzmeli farlar 100 metreyi aydınlatmalıdır.
Yakını gösteren ışıklar (kısa hüzmeli farlar);
- Karşılaşmalarda,
- Aydınlatmanın yeterli olduğu kesimlerde,
- Öndeki araç yakından izlenirken,
- Uzağı gösteren ışıkların uyarma için kullanılması hali dışında, yanyana gelinceye kadar bir aracı geçerken,
- Gündüzleri görüşü azaltan sisli, yağışlı ve benzeri havalarda, yakılması mecburidir.
Kısa hüzmeli farlar 25 metreyi aydınlatmalıdır.
Kuyruk ışıklarının, (arka park lambası) seyir sırasında, uzağı veya yakını gösteren ışıklar veya sis ışıkları ile birlikte, Kullanılması mecburidir.Sadece park veya sis ışıkları yakılarak araç sürülmesi,Yasaktır.
Işıkların kullanılmasına ilişkin diğer esaslar
Işıkların kullanılmasına ilişkin diğer esaslar;
- Dönüş ışıklarının “geç” anlamında kullanılması,
- Sadece park veya sis ışıkları yakılarak araç sürülmesi,
- Karşılaşmalarda ışıkların söndürülmesi,
- Araçların imal, tadil ve montajı hakkındaki yönetmelikte gösterilen esaslara aykırı ışık takılması ve kullanılması,
- Sis ışıklarının; sis, kar, şiddetli yağmur sebebiyle görüşün yetersiz olduğu haller dışında ve geceleri yakını ve uzağı gösteren ışıklarla aynı zamanda kullanılması,
- Yönetmelik esaslarına uygun olarak takılan ışıkların da amaç dışında ve gereksiz kullanılması,
Yasaktır.
Geçme sırasında ışıkla uyarma;
Sellektör: uzağı ve yakını gösteren ışıkların çok kısa süre içinde sıra ile veya ikisinin birlikte aynı zamanda yakılmasıdır.
Sürücüler, geceleri, yakın ilerisi görülmeyen kavşak, dönemeç ve tepe üstlerine yaklaşırken, yakın ve uzağı gösteren ışıkları ard arda ve sıra ile yakarak gelişlerini haber vermek zorundadırlar.
Aracın arka tarafında bulunan ışıklar:
- Arka sinyaller(kırmızı veya turuncu)
- Arka parklar(kırmızı)
- Plaka lambası (beyaz)
- Stop lambaları (kırmızı)
- Geri vites lambası(beyaz)
- Arka Plaka lambası 20 m mesafeden görülebilmelidir.
Aracın ön tarafında bulunan ışıklar:
- Farlar(beyaz)
- Ön parklar(sarı veya turuncu)
- Sis lambası(beyaz)
- Görüşün yetersiz olduğu haller dışında kullanılması yasaktır.
Yansıtıcılar:
Reflektör: Bütün motorlu araçların, normal hava şartlarında en az 150 m uzaklıktan net olarak görülebilecek şekilde 2 adet bulundurulmak zorundadır. Reflektör bir kenarı 45 santim eşkenar üçgen şeklinde ve yere konulduğunda Devrilmeyecek ayak yapısına sahip olmalıdır.
- Kamyon ve çekicilerin Arkasında 20 santimetrekarel büyüklüğünde reflektör bulundurulmalıdır.
- Römork ve yarı römorkların arkasında bir kenarı 15 santimetre içi dolu eşkenar üçgen yansıtıcı reflektör olmalıdır.
- Yarı römorkların ve arkadaki römorkların arkasında çekicide veya çeken araçta bulunan fren, kuyruk lâmbası, park ve dönüş lambalarının bulunması zorunludur.
KARAYOLUNDA BOZULAN ARAÇLARIN İŞARETLENMESİ VE ÇEKİLMESİ
Karayolunda Bozulan Araçların İşaretlenmesi ve Çekilmesi ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Karayolunda bozulan araçların işaretlenmesi ve Çekilmesi
Herhangi bir arıza veya trafik kazası nedeniyle karayolunda sürülemeyecek araçlar için aşağıdaki kurallar uygulanır.
Durumlarına göre bozulan araçlar için parketme ve duraklamada alınacak önlemlerden gerekli olanlar uygulanmakla birlikte;
Yol, hava ve trafik durumu ile gece ve gündüz oluşuna göre nizami park ve kuyruk ışıkları yakılmadığı, yakılamadığı veya yakılması halinde dahi 150 metre mesafeden diğer araç sürücüleri tarafından açıkça görülemediği takdirde, bozulan aracın ön ve arkasına uygun yerlere diğer araç sürücülerinin 150 metre mesafeden açıkça görebilecekleri şekilde birer kırmızı yansıtıcı veya kırmızı ışıklı cihaz konulması,
Dönemeç veya tepe üstü gibi yerlerde, kırmızı ışık cihazı veya kırmızı renkteki yansıtıcının aracın ön ve arkasında en az 30’ar metre mesafede olacak ve diğer araç sürücüleri tarafından en az 150 metreden açıkça görülebilecek şekilde yerleştirilmesi,
Otobüs, kamyon ve çekicilerin karayolu üzerinde arıza ve uzun süreli bırakılması halinde, normal hava şartlarında en az 150 metreden net olarak görülebilecek şekilde 150×25 cm. ebadında engel işaretinin konulması,
Mecburidir.
Bozulan araç, tehlikeli madde taşıyorsa her durumda kırmızı ışıklı cihaz kullanacak ve devamlı şekilde başında beklenmek suretiyle gözetim altında bulundurulacaktır. Belirtilen tedbirlerin alınması tamamlanıncaya kadar araçta acil uyarı (dörtlü ikaz) lambaları varsa bu lambaları veya dönüş lambaları birlikte yakılabiliyorsa bunların yakılması mecburidir.
Çeken ve Çekilen Araçlar
Herhangi bir nedenle çekilerek götürülmesi gereken araçlar, kurtarıcı olarak adlandırılan “Özel Amaçlı Taşıt” larla çekilir.
Ancak, bir arızadan dolayı sürülemeyen veya ışık ve fren donanımları bozulan araçlar, diğer bir araç ile en yakın bakım ve onarım yerine kadar, aşağıdaki şartlara uyulmak kaydıyla çekilebilirler.
A) Çekilen aracın;
- Ağırlığının, çeken aracın taşıma sınırından fazla olmaması,
- Sürücünün yönetiminde bulunması,
- Işık donanımı bozuksa arkasına gündüz kırmızı yansıtıcı veya 20×20 ebadında kırmızı bez, gece ise kırmızı ışık veya kırmızı yansıtıcı konulması,
B) Her iki aracın boş olması ve gerekli ise sürücüsünden başka birer hizmetli dışında yolcu bulunmaması,
C) Her iki araç için;
Bağlantı yerinden çıkmayacak, kopmayacak şekilde çelik çubuk, çelik halat veya zincirle birbirine bağlanmış olması,
Birbirine bağlanan iki araç arasındaki açıklığın 5 metreyi geçmemesi,
Açıklık iki buçuk metreden fazla ise, bağlantının orta kısmına gündüz kırmızı yansıtıcı veya 20×20 cm ebadında kırmızı bez, gece kırmızı ışık veya kırmızı yansıtıcı konulması,
Çekilen aracın freni bozuk ise, çeken araç ile arasındaki açıklığın 1 metreden fazla olmaması, bağlantının iki aracın birbirine yaklaşmalarını önleyecek şekilde (çeki demiri) olması, bu halde saatte 15, diğer hallerde 20 kilometreden fazla hızla sürülmemesi,
TEDBİRSİZ VE SAYGISIZ ARAÇ SÜRME
Tedbirsiz ve Saygısız Araç Sürme ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Tedbirsiz ve Saygısız Araç Sürme
Karayollarında, kamunun rahat ve huzurunu bozacak veya kişilere zarar verecek şekilde;
- Su, çamur ve benzerlerini sıçratmak, atmak, dökmek,
- Korkutmak veya şaşırtmak,
- Sigara külü ve izmaritlerini veya başka şeyleri yola atıp dökmek,
- Seyir halinde iken sürücülerin, cep ve araç telefonu ile benzeri haberleşme cihazlarını kullanmak,
- Yönetmeliğe aykırı korna takmak ve çalmak,
- Aşırı hız ve yüksek motor sesi veya gürültü çıkararak araç sürmek,
- Toplu taşıma araçlarında sigara içmek,
- Özel amaçlarla keyfi veya kasıtlı davranışlarda bulunmak suretiyle yaya veya araç trafiğinin seyir emniyetini ihlal etmek veya tehlikeye düşürmek
Suretiyle tedbirsiz ve saygısız davranışlarda bulunmaları ve araç sürmeleri yasaktır.
SES, MÜZİK, GÖRÜNTÜ VE HABERLEŞME CİHAZLARI
Ses, Müzik, Görüntü ve Haberleşme Cihazları ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Ses, Müzik, Görüntü ve Haberleşme Cihazları
Araçlarda ses, müzik, görüntü ve haberleşme cihazları hakkında aşağıdaki esaslar uygulanır.
Radyo, görüntü cihazı, telsiz, telefon veya telgraf ve benzeri cihazlar: Gerekiyorsa ruhsatname almaları mecburidir. Görüntü cihazlarının kamu hizmeti yolcu taşımacılığı yapan araçlara takılması ve kullanılması yasaktır.
Hoparlörler: Trafik intizamını bozmayacak ve yoldan faydalananları rahatsız edici şekilde ses çıkarmayacak (Tescil şube veya bürolarından müsaade almak mecburidir).
Uyarı işareti olarak kullanılan ses cihazlarının;
- Yakın ilerisi görülmeyen, kavşak, dönemeç ve tepe üstü gibi yerlere yaklaşırken gelişini haber verme, yol ve trafik durumunun icabına göre, karayolunu kullananları uyarma ve geçme halleri dışında kullanılması,
- Kamunun rahat ve huzurunu bozacak şekilde gereksiz veya gereğinden uzun ve ayarsız olarak seslendirilmesi ile şehir içinde havalı klakson kullanılması,
- Geçiş üstünlüğüne sahip araçlarda bulundurulması gerekenlerin, diğer araçlara takılarak kullanılması,
Yasaktır.
İzin ve ruhsat alınmadan, araçlarda bulundurulan veya kullanılan bu cihazlar söktürülür.
OKUL TAŞITLARI
Okul Taşıtları ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Okul Taşıtları
Okul Taşıtlarının DUR ışıklı işaretinin kullanılması ve bu taşıtların çalıştırılması esas ve kuralları aşağıda gösterilmiştir.
DUR ışıklı işaretinin kullanılması:
- Öğrencilerin inmeleri ve binmeleri sırasında yakılması ve inip binmeleri tamamlanıncaya kadar yanar durumda bulundurulması,
- DUR ışıklı işareti yakıldığında arkadan gelen bütün araçların durması,
mecburidir.
DUR ışıklı işaretinin frene basıldığında yanan ışıklarla birlikte yanmayacak şekilde bağlanması ve öğrenci indirme bindirme halleri dışında kullanılmaması zorunludur.
DUR ışığı sönünceye kadar diğer sürücüler okul taşıtını geçmemelidirler.
Okul taşıtlarının çalıştırılması esasları;
- Şartlarına uygun gerekli ayırım işaretlerinin bulunması,
- Taşıma sınırını aşmayacak sayıda öğrenci
- Okula gidiş geliş saatlerine ve okulca belirlenen taşıma programına uyularak sürülmesi,
- Araç içi düzenini sağlamak ve araca iniş ve binişlerinde öğrencilere yardımcı olmak üzere rehber öğretmen veya kişi bulundurulması,
- Öğrencilerin kolayca yetişebileceği camların ve pencerelerin sabit olması.
- Okul servis araçlarının kapıları şoför tarafından açılıp kapatılabilecek şekilde otomatik (Havalı, Hidrolikli v.b.) Olması,
- Taşıtlarda her öğrenci için bir emniyet kemeri bulunması,
Mecburidir.
Taşıtlarda görüntü ve müzik sistemleri taşıma hizmeti sırasında kullanılmamalıdır.
ARAÇLARIN BOYUTLARI, ÖLÇÜ VE AĞIRLIKLARI İLE YÜKLENMESİ ESASLARI
Araçların Boyutları, Ölçü ve Ağırlıkları ile Yüklenmesi Esasları ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Araçların Boyutları, Ölçü ve Ağırlıkları İle Yüklenmesi Esasları
Araçların Boyutları ve Ağırlıkları
Karayollarında trafiğe çıkarılacak araçlarda yüklü ve yüksüz olarak uyulacak boyutlar ve karayolu yapısına zarar vermeden güvenle seyredebilecek ağırlıklar şunlardır;
Azami Genişlik 2.55 metre Frigorifik taşıtların yalnız frigorifik yapılarında 2.60 metre
Azami yükseklik 4. metre
Gabari: Araçların, yüklü veya yüksüz olarak karayolunda güvenli seyirlerini temin amacı ile uzunluk, genişlik ve yüksekliklerini belirleyen ölçülerdir.
Azami Uzunluk
Otobüs dışındaki motorlu araçlarda 12.00 metre
Römorklarda 12.00 metre
İki dingilli otobüslerde 13.50 metre
İkiden çok dingilli otobüslerde 15.00 metre
Yarı römorklu araçlarda 16.50 metre
Mafsallı (Körüklü) otobüslerde 18.75 metre
Römorklu otobüslerde 18.75 metre
İki römorklu katarlarda 22.00 metre
Azami Ağırlık
Dingil ve Dingil Grubu Ağırlıkları; Dingil ağırlığı en çok
- Tahriksiz tek dingilde 10 TON
- Tahrikli tek dingilde 11.5 TON
İki Dingilli AKS Grubu Ağırlığı En Çok; Motorlu araçlarda AKS Grubu ağırlığı;
- Dingiller arası mesafe 1 m’den az ise 11.5 TON
- Dingiller arası mesafe 1 m ile 1.3 m arası ise 16 TON
- Dingiller arası mesafe 1.3 m ile 1.8 m arası ise 18 TON
- Dingiller arası mesafe 1.3 m ile 1.8 m arası ise 19 TON
Karayollarında yapılacak sabit veya seyyar ağırlık kontrolü esnasında, aracın azami toplam ağırlığının en çok %5’i kadar tartı toleransı tanınır.
ARAÇLARIN YÜKLENMESİ KURALLARI
Araçların Yüklenmesi Kuralları ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Araçların Yüklenmesi Kuralları
Yüklenmesi;
- Yükün cinsi, şekli, yeri, nitelik ve özellikleri bakımından, trafik güvenliğini ve yol kapasitesini azaltacak, karayolu yapısına ve karayolunu kullananlara, mülklere zarar verecek tarzda yüklenmesi.
- Taşıma sınırı üstünde yük ve yolcu taşınması, taşıma sınırı aşılmasa da dingil ağırlığını aşacak şekilde yüklenmesi.
- Tehlikeli ve zararlı maddelerin şartlarına uyulmadan, gerekli izin ve önlemler alınmadan taşınması.
- Ağırlık ve boyutları bakımından taşınması özel izne bağlı yüklerin izin alınmadan taşınması.
- Gabari dışı yük yüklenmesi, yük üzerinde veya araç dışında yolcu veya hizmetli taşınması.
Araçların yüklenmesinde belirlenmiş ölçü ve esaslara aykırı olarak;
Yükün;
- Karayoluna değecek, düşecek, dökülecek, saçılacak, akacak veya kayacak, gürültü çıkaracak,
- Her çeşit yolda dengeyi bozacak, bir şeye takılacak veya sivri çıkıntılar oluşturacak,
- Sürücülerin 1 m görüşüne engel olacak veya sürme güvenliğini bozacak,
- Tescil plakaları, ayırım işaretleri, dönüş ve dur ışıkları ile yansıtıcıları örtecek,
- Aracın boyunu önden 1 metre, arkadan 2 metre aşacak,
- Kasanın sağ ve sol yanından taşacak, şekilde yüklenmesi,
- Çeken ve çekilen araçlarla ilgili şartlar yerine getirilmeden araçların çekilmesi,
Yasaktır.
KAMYON, KAMYONET VE RÖMORKLARLA YOLCU TAŞINABİLMESİ KURALLARI
Kamyon, Kamyonet ve Römorklarla Yolcu Taşınabilmesi Kuralları ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Kamyon, Kamyonet ve Römorklarla Yolcu Taşınabilmesi Kuralları
Araçların çamurluk, basamak, karoser kenarı, sürücü mahallinin veya aracın üstü, bagaj merdiveni gibi dış kısımlarında insan taşınamaz.
Kamyon, kamyonet, römork ve yan römorklarda yük üzerinde insan taşınması yasaktır.Gerekli hallerde, kamyon, kamyonet, römork ve yan römorklarla;
- Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkındaki Yönetmelikte belirtilen ölçülere uygun oturma yerleri yapılması,
- Kasa kenarlarının düşmeyi önleyecek şekilde kapalı ve üzerinin örtülü olması, şartıyla taşıma sınırının her tonu için 2 yolcu taşınabilir.
- Kısa mesafelerde işçi taşınmasında kullanılacaklar için, kasanın yanı ve arka kapaklarının 90 cm yükseklikte ve sağlam şekilde kapalı olması, karoser zemininden itibaren en az 120 santimetre yüksekliğinde elle tutulacak sağlam bir korkuluğunun bulunması şartı ile taşıma sınırının her tonu için ayakta 2 yolcu (işçi) taşınabilir.
Bu amaçla kullanılan araçların üzeri açık olabilir.Lastik Tekerlekli Tarım Traktörlerinin Karayolunu Kullanmaları ve Yük ve İnsan Taşıması Kuralları
Lastik tekerlekli traktörlerle ve römork takarak ticari amaçla yük taşımak yasaktır.Bu araçlar ticari araç olarak tescil edilemez. İşçi lastik tekerlekli traktörlerin römork veya yarı römorklarına, oturmaları şartıyla, taşıma sınırının beher tonu için en çok 3 kişi bindirilebilir. Yük üzerinde insan taşınamaz. Tehlikeli Maddelerin Taşınması
Fiziksel ve kimyasal yapı ve nitelikleri bakımından patlayıcı, parlayıcı, yanıcı, yakıcı, kendi kendine veya kolayca ateş alıcı, zehirli ve radyoaktif maddeler ile bunların benzerleri tehlikeli madde sayılır.
Tehlikeli maddelerin; yüklenmesi, boşaltılması ve taşınmaları sırasında ilgili mevzuat hükümlerinin yerine getirilmesi yanında, trafik güvenliğini sağlamak üzere bunları taşıtan ve taşıyanların aşağıdaki kurallara uymaları zorunludur,
Patlayıcı, yanıcı ve yakıcı olanlarla kolayca ve kendi kendine ateş alan maddelerin yüklenmesi ve boşaltılması sırasında bulundukları yere 30 metre mesafe içinde sigara ve benzerleri içilmeyecek, kibrit, çakmak, aydınlatma cihazı ve benzerleri gibi alev ve kıvılcım çıkaran şeyler kullanılmayacak, araçların içine 6 voltu geçmeyen pilli fener dışındaki aydınlatma cihazları ile girilmeyecektir.Tehikeli madde taşıyan iki aracın arasındaki takip mesafesi en az 80 metre olmalıdır.
Radyoaktif maddelerin yüklenmesi, boşaltılması ve taşınabilmesi için ayrıca Atom Enerjisi Komisyonundan izin alınması mecburidir.
OTOYOL KURALLARI
Otoyol Kuralları ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Otoyol Kuralları
Transit geçiş trafiğine tahsis edilmiş belirli yer ve şartlar dışında giriş ve çıkışların yasaklandığı yaya, hayvan ve motorsuz taşıtların girmesinin yasaklandığı ancak izin verilen motorlu araçların yararlandığı ve trafiğin özel kontrola tabi olduğu karayoluna OTOYOL (Erişme Kontrollü Karayolu) denir.
Otoyolda asgari hız 40 km/s, azami hız 120km/s olup, İçişleri Bakanlığı Karayolları Genel Müdürlüğü’nün görüşü alınarak otomobiIler için hız sınırın 20km/s artırmaya yetkilidir.
Otoyolda seyrederken, altına inilmemesi gereken hız sınırına mecburi asgari hız denir. Otoyolda seyrederken üstüne çıkılmaması gereken hız sınırına mecburi azami hız denir.
Otoyola girerken “hızlanma şeridi”nden yaralanılacak, yoldaki trafiğin akış hızına uyum sağladıktan sonra hızlanma şeridinin sonundan otoyol bandına girmek zorundadır.
Otoyolda duraklamak, park etmek, geri gitmek ve geri dönmek (u dönüşü) yasaktır.
Kaza ve arıza gibi zorunlu hallerde taşıtın emniyet şeridine alınarak işaretlenmesi gerekir. Emniyet şeridinde seyretmek yasaktır.
Otoyoldan çıkarken de “yavaşlama şeridine” şeridin başından girmek ve şerit boyunca hız azaltmak zorunludur.
BİSİKLET, MOTORLU BİSİKLET, MOTOSİKLET VE SÜRÜCÜLERİ İLE İLGİLİ KURALLAR
Bisiklet, Motorlu Bisiklet, Motosiklet ve Sürücüleri İle İlgili Kuralları ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Bisiklet, Motorlu bisiklet, Motosiklet ve Sürücüleri ile İlgili Kurallar
Bisiklet, motorlu bisiklet ve motosikletlerin;
- Yaya yollarında sürülmesi,
- Ayrı bir bisiklet yolu olduğu halde, bisiklet ve motorlu bisikletlerin taşıt yollarında sürülmesi,
- İkiden fazlasının taşıt yolunun bir şeridinden yan yana sürülmesi,
- Bunlara, sürücü arkasında yeterli bir oturma yeri olmadıkça başka kişilerin bindirilmesi,
- Sürücü arkasında yeterli oturma yeri olsa bile bir kişiden fazlasının taşınması,
- Bu araçlarla, diğer araçlar izlenirken, geçilirken, manevra yapılırken; karayolunu kullananların hareketini zorlaştırıcı, tehlike doğurucu davranışlarda bulunulması,
- İzin alınarak yapılan gösteriler dışında, bu araçlar üzerinde akrobatik hareketler yapılması,
- Bunların, başka bir araca bağlanarak, asılıp tutunarak sürülmesi,
- Sürülmeleri sırasında; elde bagaj, paket ve benzerlerinin taşınması, kurallara aykırı yük yüklenmesi,
- Üç tekerlekli ve özel şekilde imal edilmiş motosikletler hariç, bu araçlar üzerine kasa, sandık ve benzerleri yaptırılarak ve karayollarında sürülerek ticari amaçlı yük taşımalarında kullanılması,
Yasaktır.
Bisiklet ve motorlu bisiklet sürücüleri;
- Bisiklet sürücülerinin 11 yaşını doldurmuş olmaları gereklidir.
- Motorsuz taşıtları sürenlerin 13 yaşını doldurmuş olmaları zorunludur.
- Motorlu bisiklet sürücülerinin 17 yaşını doldurmuş ve A1 sınıfı,
- Motosiklet sürücülerinin 17 yaşını doldurmuş ve A2 sınıfı sürücü belgelerinin olması
zorunludur.
Sürücülerin ve Yolcuların Koruyucu Tertibat Kullanma Mecburiyeti
Sürücülerin ve Yolcuların Koruyucu Tertibat Kullanma Mecburiyeti ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Sürücülerin ve Yolcuların Koruyucu Tertibat Kullanma Mecburiyeti
Belirli sürücülerin ve yolcuların, araçların sürülmesi sırasında koruyucu tertibat kullanmaları mecburidir;
Üç tekerlekli yük motosikletleri hariç, motorlu bisiklet ve motosikletlerde sürücülerin koruma başlığı ve koruma gözlüğü, yolcuların ise koruma başlığı,
Otomobillerin, otomobil sınıfı arazi taşıtlarının, kamyonet, kamyon ve çekicilerin, minibüs ve otobüslerin bütün koltuklarında “Emniyet Kemeri”nin bulundurulması ve kullanılması zorunludur.
Çocukların taksilerde seyahatleri sırasında, çocuk bağlama sistemleri kullanmaları, yok ise arka koltukta oturmaları zorunludur.
Araçlarda 150 cm’den kısa ve 36 kg’ın altındaki çocukların taşınması sırasında çocukların ağırlığına uygun çocuk bağlama sistemlerinin kullanılması zorunludur.
Ancak, 135 cm’den uzun çocuklar çocuk bağlama sistemleri yerine ön koltukta oturmamak şartıyla diğer koltuklardaki emniyet kemerlerini kullanabilirler.
Çocuklar, araçta hava yastığı devre dışı bırakılmadan, ön hava yastığı ile korunan bir yolcu koltuğunda yüzü geriye dönük çocuk bağlama sistemi kullanılarak taşınamazlar.
YAYALAR-HAYVANLA ÇEKİLEN VEYA ELLE SÜRÜLEN ARAÇLAR – HAYVAN SÜRÜCÜLERİ VE YARIŞLAR HAKKINDA KURALLAR
Yayalar-Hayvanla Çekilen veya Elle Sürülen Araçlar – Hayvan Sürücüleri ve Yarışlar Hakkında Kurallar ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Yayalar-Hayvanla Çekilen veya Elle Sürülen Araçlar-Hayvan Sürücüleri ve Yarışlar Hakkında Kurallar
Yayalar: Yayaların uyacakları kurallar aşağıda belirtilmiştir,
Yayalar taşıt yolu bitişiğinde veya yakınında yaya yolu, banket veya alan varsa buralardan yürümek, her iki tarafında banket bulunan ve kullanılabilir durumda olan yollarda kendi gidiş yönüne göre sol bankette yürümek zorundadırlar.
Ancak;
Her iki tarafında yaya yolu ve banket bulunmayan veya kullanılır durumda olmayan iki yönlü yollarda yaya kafileleri taşıt yolunun sağ kenarında diğer yayalar gidişlerine göre taşıt yolunun sol kenarında yürümek zorundadırlar.
Karşıdan Karşıya Geçişler;
Taşıt yolunun karşı tarafına geçmek isteyen yayalar, taşıt yolunu yaya ve okul geçidiyle kavşak giriş ve çıkışlarından geçmek zorundadırlar.
Işıklı işaret veya yetkili kişilerin bulunmadığı geçitlerde veya kavşaklarda güvenlikleri açısından yaklaşan araçların uzaklık ve hızını göz önüne alarak uygun zamanda geçmek, Zorundadırlar.
Ancak;
100 metre kadar mesafede yaya geçidi, okul geçidi veya kavşak bulunmayan yerlerde yayalar, taşıt trafiği için bir zorluk veya engel yaratmamak şartıyla ve yoldan gelen taşıtların uzaklık ve hızını kontrol ederek kendi güvenliklerini sağladıktan sonra en kısa doğrultuda ve en kısa zamanda taşıt yolunu geçebilirler. Yollarda güvenli geçiş, önce sola sonra sağa bakılarak sakınca yoksa taşıt yoluna girmek, geçiş sırasında sola ve sağa bakılarak yürüyüşe devam etmek, taşıt yoluna girmeden güvenle duramayacak kadar yaklaşmış taşıtlar varsa ilk geçiş hakkını onlara verip geçişlerini beklemek suretiyle yapılır. (tek yönlü yollarda araçların geliş yönüne bakılır) Yayalar için özel olarak yapılmış alt veya üst geçit, yaya köprüsü veya yaya tüneli gibi tesisler varsa yayalar buralardan yararlanmak zorundadırlar.
Yayalar;
- Yaya ve okul geçitlerinin bulunduğu yerlerde yayalar için ışıklı işaret varsa bu işaretlere uymak,
- Geçitte yayalar için ışıklı işaret yoksa ve geçit sadece taşıt trafiği ışıklı işareti veya yetkili kişi tarafından yönetiliyorsa, geçecekleri doğrultu açıldıktan sonra taşıt yoluna girmek,
- Işıklı işaret veya yetkili kişilerin bulunmadığı geçitlerde veya kavşaklarda güvenlikleri açısından yaklaşan araçların uzaklık ve hızını göz önüne alarak uygun zamanda geçmek,
Zorundadırlar.
Yaya yolu bulunmayan yollarda yürümek zorunda kalan yayalar,
araç sürücülerine karşı görünürlüklerini sağlamak, can güvenliklerini daha olumlu yönde artırmaları için alaca karanlık ve gece karanlığında üzerlerinde reflektif aksesuar bulundurmak, uyarıcı açık renk elbise giymek veya ışık taşımak gibi tedbirleri almak zorundadırlar.
Hayvan Sürücüleri;
- Yerleşim birimleri dışındaki karayollarında taşıt yolu üzerinde mecburi haller dışında hayvan bulundurmak,
- Bunları sürme yeteneğindin yoksun kimselerin yönetimine vermek veya başı boş bırakmak,
- Sürü veya kümeleri; gerekli tedbirleri almadan tünellerden geçirmek İşaretleme ile girmelerinin yasaklandığı açıkça belirtilen yol kesimlerine girmek,
Yasaktır.
ÇOCUK, ENGELLİ, HASTA VE ENGELLİ TAŞITLARI, GÖZLERİ GÖRMEYEN YAYALAR, YÜRÜYÜŞ KOLLARI
Çocuk, Özürlü, Engelli ve Engelli Taşıtları, Gözleri Görmeyen Yayalar, Yürüyüş Kolları ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Çocuk, Özürlü, Hasta ve Sakat Taşıtları, Gözleri Görmeyen Yayalar, Yürüyüş Kolları
Gözleri görmeyenlerden;
- Beyaz baston taşıyan,
- Kollarında 3 siyah yuvarlaklı sarı bant bulunan,
- Bir yayanın veya bir köpeğin yardımı ile yürüyen, kişilerin taşıt yolu üzerinde bulunmaları halinde, bütün sürücülerin yavaşlamaları, gerektiğinde durmaları ve yardımcı olmaları
mecburidir.
Yetkili veya görevli kişilerin yönetimindeki yürüyüş kolları arasından geçmek yasaktır.
Yaya , Okul ve Geçitleri Demiryolu GeçitleriYaya ve Okul Geçitleri
Yaya ve okul geçitlerinde aşağıdaki kurallar uygulanır.
Görevli kişi veya ışıklı trafik işareti bulunmayan, ancak başka bir trafik işareti ile belirlenmiş olan yaya ve okul geçitlerine yaklaşan bütün sürücülerin;
- Araçlarını yavaşlatmaları,
- Bu geçitlerden geçen veya geçmek üzere bulunun yayalara ilk geçiş hakkını vermeleri,
- Varsa okul geçidi görevlilerinin verecekleri işaret ve talimata uymaları,
Mecburidir.
Demiryolu Geçitleri
Demiryolu geçitlerinde aşağıdaki kurallar uygulanır.
Sürücülerin kontrollü (Bariyerli) demiryolu geçitlerini;
- Işıklı veya sesli talimatın vereceği “DUR” emrine uymamaları,
- Geçidin durumuna uygun bir hızla geçmemeleri,
- Taşıt yolu üzerine indirilmiş veya indirilmekte olan tam ve yarım bariyerler varken geçide girmeleri,
Yasaktır.Sürücülerin, ışıklı işaret ve bariyerlerle donatılmamış (kontrolsüz) demiryolu geçitlerinde;
- Geçmeden önce makul bir mesafede durmaları,
- Herhangi bir demiryolu aracının yaklaşmadığına emin olduktan sonra geçmeleri,
Mecburidir.
Araçların Tescil İşlemleri, Motorlu Araçlara Ait Şartlar İle Muayeneleri
Araçların Tescil İşlemleri
Bütün motorlu araçlar İle bu Yönetmelikte tescili zorunlu kılınan motorsuz araçların sahipleri, araçlarını yetkili tescil kuruluşuna tescil ettirmek ve tescil belgesi almak mecburiyetindedirler.
İlk defa tescili yapılacak ve hurdaya çıkacak araçlarla ilgili olarak;
Araç sahipleri, satın alma veya gümrükten çekme tarihinden itibaren 3 ay içinde tescil yaptırmak üzere,
Hurdaya çıkarma halinde de çıkarılış tarihinden itibaren 1 ay içinde yetkili tescil kuruluşuna tescilin silinmesi için gerekli bilgi ve belgelerle yazılı olarak müracaat etmek zorundadırlar.
Satış ve Devirler(daha önce tescil edilmiş araçlar)
Satış ve devirlerin noterlerce yapılması zorunludur. Bunun dışında yapılan her türlü satış ve devirler geçersizdir.
Araçların Üzerinde Yapılan Değişiklikleri ve Adres Değişikliklerini Bildirme
Araçlar üzerinde yapılan tadilat ve her türlü değişikliğin, aracın rengine ve tescil sahibinin adresine ilişkin değişikliklerin, değişikliğin meydana geldiği tarihten itibaren 30 gün içinde aracın tescilli olduğu trafik kuruluşu veya herhangi bir trafik kuruluşuna bildirilmesi zorunludur.
Araç üzerinde bulundurulması gerekli belge ve plakalar:
Yetkililerin sorması halinde sürücülerin göstermesi gereken belgeler şunlardır;
- Tescil belgesi
- Trafik belgesi
- Mali sorumluluk sigortası
- Tescil plakası
Araçlar, tescil belgesi, trafik belgesi ve tescil plakaları araç üzerinde ve uygun durumda bulundurulmadan trafiğe çıkarılamaz.
Araçların Teknik Şartlara Uygunluğu ve Muayenesi
Teknik şartlara uygun durumda olmayan araçların trafiğe çıkarılması yasaktır.
Araçlar cinslerine, kullanma amaç ve şekillerine göre;
- Hususi otomobiller ile bunların her türlü römorkları ilk 3 yaş sonunda ve devamında her 2 yılda bir,
- Resmi ve ticari plakalı otomobiller ile bunların her türlü römorkları ilk 2 yaş sonunda ve devamında yılda bir,
- Lastik tekerlekli traktörler ile bunların her türlü römorkları ilk 3 yaş sonunda ve devamında 3 yılda bir,
- İki veya üç tekerlekli araçlar ve bunların her türlü römorkları, ilk 3 yaş sonunda ve devamında 2 yılda bir,
- Diğer bütün motorlu araçlar ile bunların her türlü römorkları ilk 1 yaş sonunda ve devamında yılda bir, periyodik muayeneye tabi tutulur.
Muayene süresi dolmasa bile kazaya karışması sonucu yetkili zabıtaca muayenesi gerekli görülenler ile üzerinde değişiklik yapılan araçların ayrıca, özel muayenesi zorunludur.
Uygunsuzluğu tespit edilenler, Uygunsuzluk Tespit Tutanağı düzenlenmek suretiyle muayene istasyonlarına sevk edilir.
SÜRÜCÜ BELGELERİ, MÜRACAAT ESASLARI VE VERİLME ŞARTLARI
Sürücü Belgeleri, Müracaat Esasları ve Verilme Şatları ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Sürücü Belgeleri, Müracaat Esasları ve Verilme Şartları
Öğrenim şartları
Sürücü Belgesi alacakolanların, öğrenim durumu itibarıyla en az ilkokul düzeyinde eğitim almış olmaları gerekmektedir.
Sağlık şartları
Bu Yönetmelikte belirtilen hükümlere uygun olarak beden ve ruh sağlığı bakımından sürücülükyapmalarına engel durumlarının bulunmadığını sağlık raporu ile belgelendirilmiş olmaları.gerekmektedir.
Renk körlüğü (Herhangi bir koşul aranmadan sürücü olabilirler.),
Gece körlüğü (Varsa gün doğumundan bir saat önce ile gün batımından birsaat sonraki zaman dilimi içerisinde kullanılabilir.),
Tek göz yeterli görme derecesine sahip olanlar monoküler sürücü belgesi alabilir.
Monoküler kişiler;
- A1, A2, B ve F sınıfı sürücü belgesi alabilir.
- Ticari araç kullanamaz.
- Kendileri açısından konulan kurallara uyup uymadıklarının denetlenebilmesi için sürücü belgelerine monoküler ibaresi yazılır.
- Kullanacakları araçların içinde, sağında ve solunda olmak üzere en az 3 ayna bulunması zorunludur.
- Sürücü belgesi aldıktan sonra her yıl bir göz hekiminden sağlık raporu almaları zorunludur.
- Kullanacakları araçların azami hız sınırları; yerleşim yeri içinde 50, yerleşim yeri dışında kanunda belirtilen hız sınırlarından 10 km daha az olmalıdır.
- Gece araç kullanamaz. (Gece: gün batınımdan bir saat sonrası ile gün doğumundan bir saat öncesidir.)
- Kullandıkları aracın arka camının sol ve sağ üs t köşelerine monoküler olduklarını belirleyen işaret yapıştırılması
zorunludur.
İşitme cihazı kullananlar A1, A2, C, D, E, G Sınıfı Sürücü Belgesi alamaz. İşitme cihazı kullandıkları halde B Sınıfı Sürücü Belgesi alanların ticari araç kullanmayacakları belgelerine işlenir. B Sınıfı Sürücü Belgesi alıp da ticari araç kullanacaklarda C, D, E, G Sınıfı Sürücü Belgesi alacak olanlarda işitme tam olmalı, ileri derecede ses kısıklığı, solunum bozukluğu ve ileri derecede konuşma bozukluğu olmamalıdır.
Hiç duymayan işitme engelliler h sınıfı sürücü belgesi alabilirler ve araçlarına bu durumu belli eden işaret yapıştırırlar.
Sürücü Belgelerinin Trafik Zabıtasınca Geri Alınması Halleri İle Şartları
Sürücü belgeleri, trafikzabıtasınca aşağıdaki hal ve şartlarda geri alınır.
Sürücünün sağlık durumunda, araç sürmesine engel teşkil edecek bedensel bir değişikliğin görülmesi ve bunun birtutanakla tespiti halinde, sağlık muayenesi istenir. Sağlık raporu ile sürücülük yapmasında sakınca görülenlerin belgeleri geri alınır. Bunlardan; sağlık kurulu raporu ile belgelendirmeleri şartıyla, kaybettikleri sağlık şartlarını yeniden kazananların sürücü belgeleri geri verilir.
Sürücü belgelerinden;
- Sahte olduğu,
- Hile ile alındığı,
- Şartlarına uygun olmadan verildiği,
- 1 yıl içinde 3 defa 100 ceza puanını dolduran sürücülerin sürücü belgeleri süresiz olarak iptal edilir.
Ceza Puanı Uygulaması ve Sürücü Belgelerinin Geçici Olarak Geri Alınması
Karayolları Trafik Kanununun kural ihlali saydığı fiilden dolayı haklarında ceza uygulanan sürücülere, aldıkları her ceza için ceza puanları verilir.
Trafik kuralının ihlal edildiği tarihten geriye doğru bir yıl içinde toplam 100 ceza puanını aştığı tespit edilen sürücülerin, sürücü belgeleri 2 ay süre ile geri alınır. Bu süre sonunda kanunda öngörülen eğitimi gördüklerini belgeleyen sürücülerin sürücü belgeleri iade edilir.
Aynı yıl içinde ikinci defa 100 ceza puanı dolduran sürücülerin sürücü belgeleri 4 ay süre ile geri alınarak, psiko-teknik değerlendirmeye ve psikiyatri uzmanının muayenesine tabi tutulurlar. Muayene sonucunda sürücülük yapmasına engel hail bulunmayanların belgeleri, süresi sonunda iade edilir.
1 yıl içinde 3 defa 100 ceza puanını dolduran sürücülerin sürücü belgeleri süresiz olarak iptal edilir.
Ölümle sonuçlanan trafik kazalarına asli kusurlu olarak sebebiyet veren sürücülerin sürücü belgeleri ise 1 yıl süre ile geri alınır.
Trafik kuralını ihlal eden sürücülerin almış oldukları ceza puanları, uygulamaya başlama tarihi esas olmak şartıyla ve son ihlal tarihinden başlamak üzere geriye doğru 1 yıl içindeki ceza puanları toplanır.
Alkollü içkilerin etkisi altında araç kullanmak suçunun geriye doğru 5 yıllık süre içerisinde birinci ve ikinci defa işlenmesi durumunda, geriye doğru bir yıl içerisinde hız sınırlarının % 30’dan fazla 5 kez ihlal edilmesi halinde ve bir yıl içerisinde 100 ceza puanının birinci ve ikinci defa doldurulması halinde, sürücülerin sürücü belgeleri, trafik polisi veya jandarmanın trafik eğitimi görmüş personeli tarafından Karayolları Trafik Kanununda yazılı süreler kadar re’sen geçici olarak geri alınır.
Geri alınma süresi içinde araç kullandığı tespit edilenlere ilk tesbitte 1-2 ay hapis, ikinci tespitte 2-3 ay hapis ve para cezası verilir.
Geri alma işlemleri sürücü belgesinin verildiği, belge sahibinin ikamet ettiği veya işyerinin bulunduğu yerdeki mahalli zabıta ile trafik zabıtası tarafından yürütülür.
Trafik cezası uygulanan sürücünün para cezasını peşin ödemesi durumunda % 25 indirim yapılır.
TRAFİK KAZALARI
Trafik Kazaları ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Trafik Kazaları
Trafik Kazalarına karışanlar
Bir trafik kazasında olaya karışanlardan yaradan mam ış olan veya hafif yaralı olanlar;
- Araç sürücüsü iseler, trafik için ek bir tehlike yaratmayacak şekilde hemen durmak, trafik güvenliği için ışıklı işaret veya yansıtıcı cihazları koymak ve gereken tedbirleri almak, zorundadırlar.
- Trafiği, can ve mal güvenliğini etkilemeyen, ölümlü, yaralanmalı veya hasarlı kazalarda, sorumluluğun belirlenmesine yarayacak iz ve deliller dahil, kaza yerindeki durumu değiştirmemek, zorundadırlar.
- Olayda taraf olanlar, istendiğinde diğer tarafa kimlik ve adreslerini bildirmek, sürücü ve trafik belgeleri ile sigorta poliçelerini göstermek, bunlara ait gerekli bilgilerle tarih ve sayılarını vermek,zorundadıriar.
- Yaralılara ilk yardım ve acil müdahale yaptırmak maksadıyla kaza mahallinden ayrılma hali hariç, olayı; yetkili ve görevlilere bildirmek ve bunlar gelinceye kadar veya bunların iznini almadan kaza yerinden ayrılmamak zorundadırlar.
Başında sahibi veya sorumlusu bulunmayan motorlu araçlar, taşınabilen veya taşınamayan mallar ile mülklere zarar veren sürücüler;
- Aracın, malın veya mülkün ilgilisini bulmak,
- Bulunamadığı takdirde araçların ve zarar verilen diğer şeylerin görünebilen ve uygun yerlerine düşmeyecek, kaybolmayacak şekilde yazılı bilgi bırakmak,
- En kısa sürede yetkililere haber vermek,
Zorundadırlar.
Sadece Maddi Hasar meydana gelen kazalarda,
Kazaya dahil kişilerin tümü yetkili ve görevli kişinin gelmesine lüzum görmezlerse bunu aralarında yazılı olarak (Maddi Hasarlı Kaza Tespit tutanağı) saptamak suretiyle kaza yerinden ayrılabilirler.
Maddi Hasarlı Kaza Tespit tutanağı doldurulması
İlk olarak bunları mutlaka yapın;
- Tutanağın ilk sayfasında yer alan bilgileri dikkatlice okuyunuz. Kaza tespit tutanak formu ve trafik poliçenizi her zaman aracınızda bulundurunuz.
- Ayrıca işlemlerinizin hızlı sonuçlanması için ruhsat, ehliyet ve trafik poliçe fotokopilerini aracınızda bulundurunuz. Tutanağın, ancak maddi hasarla sonuçlanan kazalarda, kazaya karışan sürücülerin kazanın oluş şeklinin tutanakla tespiti konusunda anlaşması halinde doldurulabileceğini unutmayınız. Mümkün olması halinde kazaya karışan araçlar kaza yerinden kaldırılmadan önce farklı yönlerden fotoğraflarını çekiniz.
- Tutanağın, her iki sürücü tarafından imzalanmazsa geçersiz olacağını lütfen unutmayınız.
Ne zaman Trafik Zabıtasını aramalısınız?
- Sürücü belgesiz motorlu araç kullanılıyorsa veya yetersiz sürücü belgesi ile motorlu araç kullanılıyorsa,
- Sürücüde yaş küçüklüğü varsa,
- Sürücüde alkol veya akıl sağlığı şüphesi varsa,
- Kazaya karışan araçlardan biri veya daha fazlası kamu kurumlarına ait ise,
- Kamu kurumlarına ait eşyada zarar meydana gelirse,
- Trafik kazasında sadece 3 üncü kişilere ait eşyalara zarar gelirse,
- Kazaya karışan araçlardan birinin veya birkaçının trafik sigortası yok ise,
- Trafik kazası ölüm ve/veya yaralanma ile sonuçlanmışsa,
- Yukarıda belirtilen durumlarda 155 Polis, 156 Jandarmayı arayınız.
Trafik Kazalarında Yükümlülük
Karayollarında meydana gelen trafik kazaları ile ilgili olarak;
a)Kazaya karışan veya olay yerinden geçmekte olanlar;
- Kaza yerinde usulüne uygun ilk yardım tedbirlerini almak,
- Olayı en yakın zabıta veya sağlık kuruluşuna bildirmek,
- Yetkililerin isteği halinde yaralıları en yakın sağlık kuruluşuna götürmek,zorundadırlar.
TRAFİK KAZALARINDA ASLİ KUSUR SAYILAN HALLER
Trafik Kazalarında Asli Kusur Sayılan Haller ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Trafik Kazalarında Asli Kusur Sayılan Haller
Araç sürücülerinin trafik kazalarında asli kusurlu sayılacakları haller ile kusur durumlarının tespitine dair esas ve usuller aşağıda gösterilmiştir.
Asli kusur sayılan haller;
Kırmızı ışıklı trafik işaretinde veya yetkili memurun dur İşaretinde geçme,
Taşıt giremez trafik işareti bulunan karayoluna veya bölünmüş karayolunda karşı yönden gelen trafiğin kullanıldığı şerit, rampa ve bağlantı yollarına girme,
İkiden fazla şeritli taşıt yollarında karşı yönden gelen trafiğin kullandığı şerit veya yol bölümüne girme,
Arkadan çarpma,
Geçme yasağı olan yerlerden geçme,
Doğrultu değiştirme manevralarını yanlış yapma,
Şeride tecavüz etme,
Kavşaklarda geçiş önceliğine uymama,
Kaplamanın dar olduğu yerlerde geçiş önceliğine uymama,
Manevraları düzenlenen genel şartlara uymama,
Yerleşim birimleri dışındaki karayolunun taşıt yolu üzerinde, zorunlu haller dışında parketme ve duraklama ve her durumda gerekli tedbirleri almama,
Park için ayrılmış yerlerde veya taşıt yolu dışında kurallara uygun olarak parkedilmiş araçlara çarpma.
Yukarıda sayılan hal ve hareketlerde bulunan sürücüler asil (esas) kusurlu sayılırlar.
Ölümle sonuçlanan trafik kazalarına asli kusurlu olarak sebebiyet veren sürücülerin sürücü belgeleri ise 1 yıl süre ile geri alınır.
Ancak, Trafik Kanununun belirttiği temel kurallara, yasaklara, kısıtlamalara veya talimatlarına rağmen, Sürücünün veya yayaların kural dışı hareketleri veya taşıtların teknik arızaları, bir başka sürücüyü tehlikeye düşürme hallerinde sürücü, doğması muhtemel bir kazayı önlemek, can ve mal güvenliğini korumak amacı ile trafik zaruretleri, Karayolları Trafik Kanununun öngördüğü temel kurallardan birini ihlal etmeyi mecbur kılmış ve bu davranış bütün tedbirlere rağmen bir kazaya sebebiyet vermiş ise bu araç sürücüsü asli kusurlu sayılamaz.
HUKUKİ SORUMLULUK VE SİGORTA
Hukuki Sorumluluk ve Sigorta ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Hukuki Sorumluluk ve Sigorta
Bir motorlu aracın işletmesinin bir kimsenin ölümü veya yararlanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde motorlu aracı işletenin sorumluluğunu karşılamak üzere yapılması zorunlu sigortaya; mali sorumluluk sigortası denir.
Bu sigorta Türkiye sınırları içinde geçerlidir.
Araçlar trafiğe çıkarıldığında, geçerli teminat tutarları üzerinden yaptırılmış olan zorunlu mali mesuliyet sigorta poliçesinin araçta bulundurulması ve yetkililerin her isteyişinde gösterilmesi veya verilmesi mecburidir.
Sigorta süresi 1 yıldır ve süresi bitince yenilenmelidir.
Zorunlu mali sorumluluk sigortası bulunmayan araçlar, trafikten men edilir.
Kazayı yapan aracın tespit edilmesi durumunda; mali sorumluluk sigortasını yaptırmamış olan araçların kazalarında; sigortacının iflası durumlarında ve çalınmış ve gaspedilmiş araçların meydana getirdikleri kazalardaki bedensel zaraları karşılamak amacıyla Garanti Fonu oluşturulmuştur.
Uluslararası veya Şehirlerarası yolcu taşıyan otobüslerde yolcuları, sürücüleri ve yardımcılarını seyahat süresi için maruz kalacakları her türlü kazalara karşı korumak amacıyla otobüs zorunlu koltuk sigortası bulunmaktadır.
Trafik sigortası “her araç sahibi tarafından yaptırılması zorunlu olan ve hasar anında karşı tarafa verilebilecek bedeni ve maddi zararları güvence altına alan bir sigortadır.”
Sürücülerin isteğe bağlı olarak aracı tehlikelere karşı sigorta ettirmek için Kasko Sigortası yaptırabilirler.
ARAÇLARDA BULUNDURULMASI GEREKEN TEÇHİZAT VE MALZEMELER
Araçlarda Bulundurulması Gereken Teçhizat ve Malzemeler ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Araçlarda Bulundurulması Gereken Teçhizat ve Malzemeler
Takoğraf: Otobüs, kamyon ve çekicilerde, bulundurulur.
Taksimetre: Teksi otomobillerinde, her zaman kullanılır durumda bulunacaktır.
İç lamba: Ücretle yolcu taşıyan motorlu taşıtlarda, beyaz ışıklı olacak.
Yangın söndürme cihazı: Otomobil, minibüs ve Kamyonetlerde 1 adet 1 kg, Otobüs ve kamyonlarda 1 adet 6 kg, Tehlikeli madde taşıyan araçlarda 2 adet 6 kg bulanacaktır.
Reflektör: Bütün motorlu araçlar (Motosiklet ve motorlu bisiklet hariç), Normal hava şartlarında en az 150 metreden net olarak görülebilecek kırmızı ışık yansıtan veya veren.devrilmeyecek şekilde ayak apışına sahip olacak, en az 2 adet gereç bulunacaktır.
Yedek malzeme ve takımlar: Otomobil, minibüs, otobüs, kamyonet, kamyon, çekici araçlar, lastik tekerlekli traktörlerde, Kriko, bijon anahtarı, dış ışık donanımı için birer adet yedek ampul, pense, tornavida, seyyar lamba veya el feneri, karlı ve buzlu günler için bir çift patinaj zinciri, çekme halatı bulundurulacaktır.
Engel İşareti: Otobüs, kamyon ve çekicilerde, Karayolu üzerinde arıza veya uzun süreli bırakılması halinde, normal hava şartlarında en az 150 metreden net olarak görülebilecek, 150×25 cm ebadında uygun bir adet engel işareti bulunacaktır.
Stepne: Şehirlerarasında yolcu taşıyan (motosiklet ve lastik tekerlekli traktör hariç) bütün motorlu araçlar, daima kullanılabilir durumda bulundurulacaktır.
Tekerlek takozu: Otobüslerde ve azami yüklü ağırlığı 3.5 tondan fazla motorlu araçlarda (paletli araçlar hariç) ve azami yüklü ağırlığı 750 kg.dan fazla iki dingilli römorklar (yarı römorklar hariç), 1 adet bulunacaktır, olacaktır. Üç veya daha fazla dingilli motorlu taşıtlarda, 2 adet bulunacaktır. Bunlar gereği kadar tesirli ve kolay kullanılır.
Emniyet kemeri: Otomobil, kamyon, kamyonet, çekici ve her çeşit arazi taşıtları, şehirlerarası otobüsler ve minibüslerde, kullanılır durumda olmalıdır.
Çocuk bağlama sistemleri: M1, M2, M3, M1G, N1, N2, N3 ve N1G sınıfı araçlar da, I. Güç Tahrikli Taşıtlarda Emniyet Kemerlerinin, Bağlama Sistemlerinin, Çocuk Bağlama Sistemlerinin Ve İsofix Çocuk Bağlama Sistemlerinin, II. Emniyet Kemerleri, Bağlama Sistemleri, Çocuk Bağlama Sistemleri Ve İsofix Çocuk Bağlama Sistemleri İle Donatılmış Taşıtların, Onayı İle İlgili Hükümlerde uygun durumda olacaktır.
Boyun korsesi: Karayolu Taşıma Yönetmeliğine göre yetki belgesi almış yolcu taşımacılığında kullanılan araçlarda , her 10 koltuk için en az 1 adet olacaktır.
İlk Yardım Çantası: Motosiklet, motorlu bisiklet ve iş makinası hariç bütün motorlu araçlarda (sürücünün kolaylıkla ulaşacağı yerde)
Koruma başlığı, koruma gözlüğü: Motosiklet ve motorlu bisiklet (başlığın gözlüğü varsa ayrıca gözlük istemez)
ÇEVRE BİLGİSİ
Çevre Bilgisi ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
Çevre Bilgisi
ÇEVRE İLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER
Doğal çevrenin kirlenmesi bütün ülkelerin ortak sorunudur. Çevre kirlenmesi hepimizin günlük yaşayışını etkileyen bir olaydır. Çevre kirliliğini hava, su, toprak ve gürültü kirliliği olarak ele biliriz.
ÇEVRE VE TRAFİK İLİŞKİLERİ
Trafiğin çevre kirliliği ile direk ilgisi vardır. Çevre kirliliğini ortadan kaldırmak için, sürücülerin eğitimi başta olmak üzere gereken yasal ve diğer tedbirlerin alınması zorunlu hale gelmektedir. Çevre kirliliğinin başlıca nedenlerinden birisi de taşıtlar ve karayolunda seyir sırasında karayolunun bilinçsizce kullanılmasıdır.
Taşıtların çevreyi kirletmesinin başlıca nedenleri şunlardır;
- Bakımı yapılmamış araçlarla trafiğe çıkılması,
- Temiz olmayan yakıt kullanılması,
- Gereksiz olarak trafiğe çıkılması,
- Trafik yoğunluğu sebebiyle uzun süre trafikte seyredilmesi,
- Duraklama ve park sırasında gereksiz yere araçların çalıştırılması, hava ve gürültü kirliliğine neden olmaktadır.
- Araç bakımlarının gerekli ortamlarda yapılmaması ve bakım sırasındaki artıkların toprağa dökülmesi,
- Yenilen içilen madde atıklarının çevreye atılması, bakımsız araçlardan dökülen yağ, yakıt vb. maddelerin karayoluna sızması,
- Uzun ve bölünemeyen yüklerin gerekli tedbirler ve önlemler alınmadan taşınması,
- Tehlikeli, zararlı ve radyoaktif maddelerin taşınması sırasında gerekli önlemlerin alınmaması, gürültü ve çevre kirliliğine neden olmaktadır.
Çevre ile ilgili tanımlar
Çevre: Canlıların varolduğu ortamdaki, doğal ve fiziksel öğeleri ile canlıların etkileştiği insan ürünü şartlardır.
Çevre koruma: İnsan ve diğer canlı varlıkların gelişmelerini sürdürebilmeleri için gerekli şartların korunması (ekolojik denge) suda, toprakta, havadaki kirliliklerin önlenmesi ve çevrenin iyileştirilmesi için yapılan çalışmaların tümüdür.
Çevre hakkı: Herkesin sağlıklı ve dengeli bir çevrede hayat hakkını ihlal edenlere karşı yargı mercileri önünde savunma hakkıdır.
Çevre kirliği: İnsanların çalışmaları sonucu havada, suda, toprakta meydana gelen olumsuz gelişmelerle, ekolojik dengenin bozulması sonucu ortaya çıkan gürültü, koku ve atıkların meydana getirdiği zararlı sonuçlardır.
Atık: Çevrede bozulma meydana getirecek miktarda çevreye boşaltılan maddelerdir (Suni, katı, gaz, radyoaktif maddeler.)
Alıcı ortam: Atıkların bırakıldığı yakın ve uzak çevredir.
Sürdürülebilir kalkınma: Şimdiki kuşakların ihtiyaçlarının gelecek kuşakların ihtiyaçlarını tehlikeye atmadan karşılanmasına imkan veren ekonomik büyüme politikalarıdır.
Tehlikeli atık: İnsan sağlığı ve çevre için tehlike oluşturan, hastalığa yada ölüme yol açan atıklardır.
Doğal kaynak: bitki, hayvan, mikroorganizma gibi canlı varlıklarla, hava, su, toprak gibi cansız unsurlardır.
Erozyon: Toprağın rüzgar ve su gibi etkilerle bir yerden bir yere taşınmasıdır.
Gürültü: Kişilerin, huzur ve sükununu, ruh ve beden sağlığını bozan tok seviyede ve gelişigüzel çıkarılan sestir. DB: Ses ölçü birimidir(Desibel).
Frekans: Ses dalgasının birim zamandaki titreşim sayısıdır. Gürültü kontrolü: Gürültü çıkaran sesleri en aza indirmek, etki suresini azaltmak, hoşa gidecek ve daha az rahatsız edecek hale getirmektir.
Fauna: Ülkeye, bölgeye veya bir devreye mahsus hayvan varlığıdır.
Flora: Bir ülkeye, bölgeye ait bitkisel varlıklardır.
Şehir Bilgisi ve Sürücülerin Davranışları
Sürücüler şehir planını göz önüne alarak trafiğe çıkmalıdırlar.
Araçlarında bulunduracakları harita ve şehir krokisi sayesinde aynı mesafeye daha kısa sürede ve daha az yakıt harcayarak ulaşmaları mümkün olacaktır.
Sürücüler şayet şehirlerarası yola çıkıyorlarsa mutlaka yanlarında karayolları haritası bulundurmaları gerekmektedir.
Sürücülerden özellikle ticari araç kullananların, şehirin önemli kavşak, yol, hastahane, terminal, spor alanları, kültür ve alışveriş merkezleri gibi önemli yerleri bilmeleri trafik, çevre, iktisat ve düzen açısından faydalı olacaktır.
Sürücülerin tarihi ve turistik yerleri bilmeleri gerekir. Bu yerler en kısa ve uygun gidiş yollarını bilmeleri turist, turizm sektörü ve trafik açısından önemlidir.
Özel Araçları Gereksiz Kullanmanın Zararları:
- Yakıt tüketiminin artması ve israfına neden olur.
- Aracın yıpranmasına ve ömrünün azalmasına neden olur.
- Çevrenin bozulmasına ve kirliliğe neden olur.
- Özellikle büyük şehirlerde trafiğin yoğun ve trafik kargaşasına neden olur.
- Bu durum park problemi olan şehirlerimizde, bu problemin artmasına neden olur.
Bu Zararları asgariye indirmek için;
- Aracınızdaki gereksiz yükleri boşaltın.
- Aynı istikamete giden kişilerle aracınızı müşterek kullanın.
- Kısa mesafelerde araç kullanmayın.
- Mümkün olduğunca, toplu taşım araçlarını (otobüs, tramvay, dolmuş kullanın).
HARİTA BİLGİSİ
Harita Bilgisi ile ilgili genel tüm bilgileri burada alırken aynı zamanda çıkmış sorulara ve konu ile ilgili detaylı konu anlatım videolarını da izleyebileceksiniz.
-
Harita Bilgisi
Haritanın Tanımı
Yeryüzünün bir parçasının gökyüzünden kuşbakışı görünümünün matematikyöntemlerle küçültülerekve üzerine özel işaretler koyarak bir düzlem üzerine çizilmiş şekline HARİTA denir. (Dünyanın tamamının yada bir kısmının kuşbakışı (tepeden) görümünün belirli biroranda küçülterek(ölçek) kağıda aktarılmasına denir.)
Harita yeryüzü şekillerini, yerleşim yerlerini.yollarını iki merkez arasındaki mesafe, bitki örtüsü hakkında bilgi verir..
Harita Çeşitleri
1.Ölçeklerine Göre Haritaların Özellikleri
a) Büyük Ölçekli Haritalar
- Ayrıntı çoktur
- Küçültme oranı azdır
- Ölçek paydası küçüktür
- Gösterilen gerçek alan azdır
b) Küçük Ölçekli Haritaların Özellikleri
- Ayrıntı azdır
- Küçültme oranı fazladır
- Ölçek paydası büyüktür
- Gösterilen gerçek alan fazladır
Büyük ölçekli haritalar ile küçük ölçekli haritaları birbirinden ayıran en önemli fark ayrıntıyı gösterme güçleri birbirinden farklı olmasıdır.
Ölçeğin paydası küçük sayılardan oluşuyorsa ölçek büyük, ölçeğin paydası büyük sayılardan oluşursa ölçek küçük ölçektir.
Paydadaki sayı küçüldükçe ölçek büyür.
Paydadaki sayı büyüdükçe ölçek küçülür.
Kullanım Amaçlarına Göre Haritalar
- Fiziki Haritalar: Yerşekillerini gösteren haritalardır
- Siyasi Haritalar: İdari bölünüş ve sınırları gösteren haritalardır
- Beşeri ve Ekonomik Haritalar: Nüfus ve ekonomik olayları gösteren haritalardır
- Özel Amaçlı Haritalar: Jeoloji haritası, turizm haritası karayolu haritası
Renklendirme Yöntemi
Denizler göller akarsular —>Mavi renkle —0-500 metre arası —>Yeşil renkle —500 m- 1000 m arası —>Açık sarı renkle —1000 – 2000 arası —>Açık kahverengi renkle —2000 ve üzeri —>Koyu kahverengi renkle Gösterilir.
Yön Saptama Yöntemleri
- Yönler, ana yönler ve ara yönler diye 2 ye ayrılır.
- Aradığımız yön yer tam olarak ana yönün gösterdiği yerde olmayabilir.
- O zaman 2 ana yönün arasındaki açıyı 2 ye bölerek ara yönleri buluruz.
Ana yönler kuzey, güney, doğu, batıdır.
Ara yönler ise kuzeydoğu, kuzeybatı, güneydoğu, güneybatıdır.
Pusula İle Yön Bulma
Pusula yatay tutulmalı ve pusulanın N yazılı ve kırmızı renkli ucu manyetik kuzeyi gösterecektir.
HARİTANIN YÖNLERİ
Bütün haritaların üst tarafı kuzeyi, alt tarafı güneyi, sağ tarafı doğuyu, sol tarafı da batıyı gösterir. Ancak, bulunduğumuz yerde, yönleri tam olarak bilemiyorsak, bir pusula yardımıyla yönümüzü tespit etmeliyiz.
Haritayı tam pusuladaki yöne göre doğru bir şekilde tutmalıyız. Böylece harita üzerindeki yerin, bulunduğumuz yere göre hangi yönde olduğunu bulabiliriz.
Harita Kullanım Klavuzu